Ауа райы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш Bot: Migrating 87 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q11663 (translate me)
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[Сурет:Stormclouds.jpg|thumb|250px|left|Қуатты [[бұлт]]тар жиыны]]
Атмосфераның жер бетіне таяу қабаты- тропосфераның белгілі бір жердегі белгілі бір қысқа мерзімдік (тәулік, апта, ай) жай-күйін ауа райы дейді. Атмосфера қысымы, температура, ылғалдылық, жауын-шашын және жел ауа райының элементтері.
==Ауа райы туралы==
'''Ауа райы ''' — [[атмосфера]]ның жергілікті жердегі белгілі бір уақытта немесе уақыт аралығында (тәулік, ай) байқалатын құбылмалы жағдайы. Ол көбіне атмосф-ның төменгі [[тропосфера]] қабатының күйімен сипаттайды. Себебі, А. р-н өзгертетін негізгі процестер осы қабатта дамиды. Бірақ, әртүрлі биіктіктегі атмосф. процестер бір-бірімен тығыз байланыста болады, сондықтан жер бетіндегі А. р-ның өзгеру себептерін білу үшін атмосфераның жоғарғы биік қабаттары зерттеледі. А. р. метеорол. өлшемдермен (температура, қысым, жел, ауа ылғалд., бұлттылық, атмосфералық жауын-шашын) және атмосфералық құбылыстармен ([[тұман]], [[найзағай]], [[боран]], [[дауыл]] т.б.) сипатталады. Жер бетіндегі А. р-ның өзгеруі тіршілікке, табиғатқа елеулі ықпал жасайды. А. р-ның көп жылдық режимі [[климат]] деп аталады.
==Ауа райының элементтері==
Ауа райының жай-күйі тек қана бір белгісіне, айталық, температураға немесе [[жауын-шашын]]ға ғана емес, барлық элементтерінің жиынтығына қарап анықталады. Мәселен,ауа райына тек "салқын" деп баға беру жеткіліксіз. Салқын [[ауа райы]] желді, жаңбырлы, бұлыңғыр және т.с.с. болуы мүмкін.
Ауа райы уақыт ішінде өзгеріп тұрады. Оның әлементтерінің бірінің өзгерісі басқасының да өзгерісін тудырады. Екінші сөзбен айтқанда , ауа райы мүлде басқаша сипат алады. [[Ауа температурасы]]ның өзгеруі қысымның өзгеруіне, ол желдің сипатына, бұлттылық температураға ықпалын тигізеді. Бұдан ауа райының толық сипаттамасын беру үшін оны түзететін элементтерді түгелдей бақылау қажеттігі туады.
==Ауа райын болжау==
Ауа райын зерттеу адамның күнделікті тұрмысы мен шаруашылық әрекеті үшін қажет. Ауа райы болжамынсыз ұшақтар аспанға көтерілмейді. Ауа райын болжау бүкіл жер бетіндегі метеорологиялық стансаларда және атмосфераның біршама биік қабаттарында жүргізілетін бақылауға негізделеді. Қазіргі кезде Жер шарында 10 мыңнан астам метеоррлогиялық станса бар. Бүкіл дүние жүзінің метеоролог мамандары бірыңғай [[Гринвичтік уақыт|Гринвич уақыты]]мен бақылау жүргізеді.
 
'''Ауа райы бұзылар алдындағы белгілер:'''
* Будақ бұлттар кешке қарай тарап кетпей, қайта көбейіп, қалыңдай түседі.
* Ертеңгі және кешкі күн шапағы қызғылт түсті болады.
* Түнгі және күндізгі температураның айырмасы азаяды.
* Кешке қарай жел тынбайды, қайта күшейеді.
* Шық және қырау түспейді.
* Күн немесе Ай қораланады.
* Ауа қысымы төмендейді.
 
 
{{Ауа райы туралы}}
Line 6 ⟶ 23:
[[Санат:Климатология]]
[[Санат:Ауа райы]]
 
{{Link GA|en}}
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Ауа_райы» бетінен алынған