Кактус: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш Боттың үстегені: gu:થોર |
Қазақстан табиғаты |
||
1-жол:
'''Кактус''' (Cactaceae) – қос жарнақты көп жылдық, шырын сабақты шөптесін [[өсімдіктер|өсімдік]]; әдетте, жуан, етжеңді, шырынды сабақтары тікенекті, түкті, қылтанақты болады. Кактустың бұта, ағаш, лиана тәріздес түрлері де кездеседі. Кактустердің Американың шөлді аймақтарында, Орта және [[Оңтүстік Америка]]ның ылғалды жерлерінде, тропиктік [[Африка|Африкада]] және Мадагаскар аралы мен Шри-Ланкада өсетін 220 туысы, 3000-дай түрі бар. Сондай-ақ Австралияда, Үндістанда, [[Жерорта теңізі|Жерорта теңіз]] жағалауындағы елдерде жерсіндірілген. Қазақстанда сәндік өсімдік ретінде үйде, не оранжереяда өсіріледі. Кактус сабағы шар, жұмыртқа, цилиндр, діңгек, жапырақ сияқты жалпақ пішінді, бунақталған болады, түсі жасыл. Сабағының биіктігі 2 – 5 см-ден 10 – 15 м-ге дейін жетеді. Сабағының қабығы мен өзегінде су жиналады, мысалы, кейбір ірі Кактустердің сабағында 2000 литрге дейін су болады. Олардың бір ерекшелігі – суды үнемді пайдалануында. Техас Кактустерін зерттеу нәтижесінде, үш ай қуаңшылық кезінде де көпқылтанды опунция (Opuntіa polyacantha) сабағының құрамында 81% су сақталғаны байқалды. Көпшілігінің жапырақтары болмайды (нағыз жапырақ тек – перескияда сақталған), кейбір түрлері біз сияқты (опунцияда) немесе қабыршақ тәрізді (рипсалисте) келеді. Гүлі дара орналасқан, алуан түске боялған. Аналығы 3, кейде көптеген жеміс жапырақтарынан тұрады. Аталығы өте көп (мысалы, карнегиде 3500-ге жетеді). Жемісі – етті, жидек тәрізді. Кактус тағам (жемісі мен шырынды сабағы), діңі – отын және құрылыс материалы ретінде пайдаланылады. Кейбір түрлерінен (лофофора, селеницереус) дәрілік препараттар жасалады.
| |||