Маскүнемдік: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш Боттың аластағаны: zh,jv,rn,eu,pl,bs,es,oc,ms,hu,sw,et,el,mt,nl,sv,ar,pt,is,eo,yi,new,ru,sr,tr,mk,fi,uk,be-x-old,nn,az,hr,tl,da,zh-min-nan,he,be,ko,lv,it,gl,de,id,ja,ml,vi,simple,sh,tg,sk,kn,en,ro,no,ca,la,cy,sl,cs,os,fa,mr,bg,te,ka,lt ... |
ш clean up, replaced: нерв → жүйке using AWB |
||
1-жол:
[[File:Sleeping Beauty.jpg|thumb|right|400px|Маскүнем]]
'''Маскүнемдік''' ([[алкоголизм]]) — [[Спирттер|спиртті]] ішімдіктерге салынушылық. Бұл [[адам
Мас адам бағыт-бағдарынан айырылыс тәлтіректеп жүре алмайды, соның салдарынан бақытсыз жағдайға ұшырайды, жұмыс қабілеттен айырылады. Ішкі,ліктің [[болашақ]] [[ұрпақ
▲'''Маскүнемдік''' ([[алкоголизм]]) — [[Спирттер|спиртті]] ішімдіктерге салынушылық. Бұл [[адам|адамның]] денсаулығына, тұрмысына, еңбек қабілетіне және қоғам өміріне зиян келтіреді. Маскүнемдік мінез-құлықты бұзумен қоса, [[қылмыс|қылмысқа]] да итермелейді. Араққұмарлар семьясының, балашағасының берекесін кетіреді.
Ішімдікке салыну, тіпті аз мөлшерде ішкеннің өзінде де, созылмалы алкоголизмге ішпесе тұра алмайтын дертке шалдықтыруы, ішкі органдары кеселге ұшыратуы, адамның [[мінез-құлқы
▲Мас адам бағыт-бағдарынан айырылыс тәлтіректеп жүре алмайды, соның салдарынан бақытсыз жағдайға ұшырайды, жұмыс қабілеттен айырылады. Ішкі,ліктің [[болашақ]] [[ұрпақ|ұрпаққа]] зиянды екендігі де [[дәлел|дәлелд]] енген: маскүнемнің балалары көп жағдайда [[кеміс]], ақыл-есі кем болып туады. <br />
Ішкілікке бойы [[үйрен
▲Ішімдікке салыну, тіпті аз мөлшерде ішкеннің өзінде де, созылмалы алкоголизмге ішпесе тұра алмайтын дертке шалдықтыруы, ішкі органдары кеселге ұшыратуы, адамның [[мінез-құлқы|мінез-құлқын]] өзгертуі мүмкін. [[Ауру]] бірте-бірте өршиді. Маскүнемдікке салыну әуелі әуестіктен, соңынан әр нәрсені сылтау етіп, әйтеуір ішуді [[мақсат]] етуден, соны үйреншікті [[әдет|әдетке]] айналдырудан келіп туады. Бірте-бірте [[организм]] спиртті ішімдікке дағдыланады. Бұрынғы ішіп жүрген мөлшер ешқандай әсер етпейді, [[мастық]] күйге жету үшін әлдеқайда көп ішу қажет болады. Мас адам ашушаң,кінәшіл, тым батыл келеді. Ішпей сау жүргенде бей-жай, көңілсіз күйде болып, сергу үшін қайтадан ішуге құмартады. Бара-бара адам ішпесе тұра алмайтын халге жетелі.<br />
Алкоголизмнің алғашқы сатысы шамамен 5-7 жылға созылады. Ішкілік дертіне шалдығудың екінші сатысы — [[бас]] жазу. [[Алкогол
▲Ішкілікке бойы [[үйрен|үйренген]] [[адам|адамда]] тоқтау болмайды (ішкен сайын [[Құмаршық|құмартып]], ішкен үстіне ішкісі келіп тұрады). Ұдайы ішуге салынған адам әйтеуір бір [[сылтау]] тауып ішуді көздейді, өзінде болмаса, кім көрінгеннен сұрап ішуге [[арланбай|арланбайды]], [[оқшау]] тұрып та, кез келген бөтелкелестері мен бірлесіп те іше береді, барған сайын «[[сау]]» жүруі азаяды. Мұндай адамның мінез-құлқы өзгереді, ол дөрекі, алдамшы бола бастайды, жанұя мүддесін ойламайды.<br />
▲Алкоголизмнің алғашқы сатысы шамамен 5-7 жылға созылады. Ішкілік дертіне шалдығудың екінші сатысы — [[бас]] жазу. [[Алкогол|Алкоголизм]] өршіген сайын [[ішімдік|ішімдіктің]] қолайсыз әсері күшейе түседі: мастығы тарқағакда қолы қалтырайды, терлейді, ұйқысы қашады, өз-өзі нен үрейі ұшып, мазасы кетеді. Басын жазғаннан кейін мұндай белгілері басылып, жадырағандай болады. Әуелі басын жазу үшін бір саптыаяқ [[сыра]], не бір рюмка [[арақ]] жеткілікті, бірақ бара-бара мұның өзі көбейіп, тоқтаусыз, бірнеше күн қатарынан ішушілікке айналады. Маскүнемдер бірнеше айлап, тіпті жылдап күн сайын ішіп, мас болады, ертеңіне міндетті түрде басын жазады. Мұндайда (бірнеше күннен екі-үш аптаға дейін) спиртті ішімдіктерді өлшеусіз ішеді (күніне 1 [[литр|литрге]] дейін,не 2 литрдей шарап), суррогаттарды да (әтір, политура) ішеді. Бірте-бірте мұндай жағдай жиілей түседі.<br />
[[Сурет:Imlauer Ihr zu Fuessen 1883.jpg|
thumb|Алкоголизм]]
[[Алкоголизм
Е м і. [[Ауру]] асқынбай тұрғанда — созылмалы алкоголизмге дейін — әркімнің ішімдіктен бас тартуына болады. Тек өзіне ерік беріп, ішімдікке салынудың денсаулығына да, туыстары мен жора-жолдастарына да, қоғамға да зиянды екендігін түсінсе болғаны. Созылмалы алкоголизмге шалдыққан адам, әдетте, еркінен айырылып, үйренген дағдысынан бастарта алмайды. Алайда маскүнем осы аурудан арылуға өзі ұмтылмаса, оны емдеу шараларын ойдағыдай жүргізу мүмкін емес. Сонымен бірге, дәрігерге неғұрлым ертерек, алкогольды уытты зардабы бойға сіңбей тұрғанда қаралғаны жөн. ҚР [[Денсаулық
[[ССР Одағы]] мен одақтас [[республика
ұйымдар белсене араласады. Мәселен, барлық одақтас республикаларда (соның ішінде [[Қазақстан
[[Заң
жауапкершіліктер күшейтілді. Ондай адамға ақшалай айып белгіленеді, әр түрлі мерзімге (3 жылға дейін) жүргізу құжатынан айырады. Ықпалындағы кәмелетке толмаған балаларды ішкілікке үйреткені, оларды мас еткені үшін қылмыстық жазаға тарту көзделген. Үйде сииртті ішімдіктерді (самогон, [[чача]], [[арақ]], тұт [[арақ|арағы]], брага) жасағаны, сатқаны, сақгағаны үшін, спиртті ішімдіктерді сату тәртібін бұзғаны үшін, егер әкімшілік шаралар ықпалы әсер етпесе, қылмыстық жазалар белгіленген. Совет [[заң
Мастықтың әсерінен ауруға шалдыққан адамға аурулығы туралы листок берілмейді және де уақытша еңбекке жарамсыздығы жөніндегі жәрдем төленбейді.<br />
Спиртті ішімдікке салыну салдарынан өз [[жанұя
'''Маскүнемдікті емдеудің негізгі үш кезеңі бар:'''
Line 26 ⟶ 23:
* оларға жиіркеніш сезімін тудыру және оған төзе алмаушылықты қалыптастыру.
'''Негізгі емі витаминотерапия, дәрі-дәрмектер''' ([[инсулин]], [[атропин]], [[аминазин]], т.б.) пайдалану. Сонымен қатар, ауру адамды қамқорлыққа алудың, тұрмыс жағдайын түзейтін әлеуметтік шаралар жасаудың айрықша маңызы бар. ''Г. Айбасова, Ж. Ахметов''<ref>Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9</ref>
==Маскүнемдік елірмелер==
Line 36 ⟶ 32:
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>
{{stub}}▼
{{wikify}}
[[Санат:Медицина]]
[[Санат:Алкоголь]]▼
▲[[Санат:Алкоголь]]
▲{{stub}}
[[fr:Alcoolisme]]
|