Бабыр: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Batyrbek.kz (талқылау | үлесі) ш қате |
Amir.Temur (талқылау | үлесі) |
||
66-жол:
Міне, осындай аса ауыр жағдайда үкімет басына келген бала Бабырдың көп майданда күрес жүргізуіне тура келді. Ол бір жағынан өзінің туған қаласы [[Әндіжан]]ды өзінің немере ағасы [[Ахмет мырза]]ның шабуылынан сақтап қалуға тиіс болса, екінші жағынан, өзі отырған тағына өз туысы [[Жиһангер]] мырзадан қорғап қалуға тура келді. Өзін [[Шыңғыс хан]]дығының мұрагері, [[Әмір Темір]]дің әулеті санаған Бабыр [[Мауреннахр]]да бір орталыққа бағынған ірі мемлекет құрып, Темір ұрпақтарының әр жерге шашырап жүрген әскери күштерін бір қолға топтастырмақ болды.
Осы кезде Самарқан мен Бұхара әмірі Сұлтан Ахмет мырза қайтыс болып, оның артында ұрпақ қалмады. Осыған байланысты [[Самарқан]]да Темір әулеттерінің арасында таққа талас басталды. Осыны пайдаланған солтүстіктегі [[көшпелі өзбектер]] ханы — [[Шайбани хан]] өзінің қол астындағы адамдарын жинап алып, дереу Самарқанға қарай шеру тартады. Алайда самарқандықтар туған қаласын ерлікпер қорғап қалады. Бірақ ол уақыт өткізбей, [[Қаршы]] және [[Шахрисәбіз]] қалаларына бет алып, оларды жаулап алады да, бірден [[Бұқар]]ға беттейді. Үш күн қоршауға шыдай алмаған [[Бұқар]] бектреі қаланы
Өзбектердің Бұқарды басып алуы самарқандықтардың үрейін ұшырады. Қаланың көптеген бектері Бабырға және ташкент Әмір Уейс мырзаға келіп, олардан көмек сұрайды Темірдің бұл екі әулеті де Самарқанға қарай шабады. Бірақ мұнда үкімет билігін Сұлтан Әли мырза өз қолына алып қойған еді. Бірақ ол өз маңайындағылардың опасыздық жасауға ыңғайланып жүргенін байқап қалып, қаланы Шайбаниға өзі беруге ұйғарады.
Жұма күндердің бірінде қала халқы намаз оқып жатқан кезде, [[Сұлтан Әли]] мырза аз ғана адамдармен жасырын түрде Самарқанды тастап шығып, Шайбаниға барады. Мұнан кейін қаланың басқа әмірлері мен белді бектері де қала жұртшылығының мүддесін сатып кетіп, Шайбаниды үлкен сый-құрметпен қарсы алады. Сөйтіп, [[
Бірақ Шайбани Самарқанда ұзақ тұра алмады. Самарқанның аса ірі ғұламаларының бірі — [[Абул Мекарим]] Бабырға хат жазып оның өз ата-бабасының астанасын басып алып, ондағы таққа отыруға шақырады. Сондай-ақ белгіленген уақытта оған қаланың қақпасын ашып беруге уәде береді.
Бабыр ғұламаның хатына жауап ретінде Самарқанға аттанады. Ол түнде аз ғана адамдармен қаланың ішіне кіріп, ондағы
Мұны білген [[Шайбани хан|Шайбани]] жақсы жарақтанған қалың қолмен [[Самарқан]]ға шабуыл жасайды. Бабыр аз уақыттың ішінде шағын қол жинап алып, өзіне көмекке келе жатқан шағатайлықтар мен моғұлдарды күтпестен
Өзінің жеке басының асқан ерлік етуіне қарамастан, Бабыр әскерлері жеңіліп, Бабырдың өзі Самарқанға келіп тығылды. Шайбани төрт ай бойы қаланы қоршап алды. Аштық күшейе берді. Қаланың көптеген бектері аштыққа шыдай алмай,
[[1501]] ж. қысында моғұл әскерлері жорыққа аттанады. Бірақ Шайбани әскерлері оларды Сырдария бойында тас талқан етті. Бабыр енді Моғұлстанның солтүстік-шығыс облыстарына қарай қашты. Осы күннен бастап Бабыр өз сөзімен айтқанда, шатыраш шаһы сияқты бір бұрыштан бір бұрышқа тығылумен болды. Ақыры [[1504]] ж. Кабул бектерінің көмегімен ондағы үкімет билігін өз қолына алады және жақсы жарақтанған әскер құрады.
|