Яһудилік: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш Bot: Migrating 159 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q9268 (translate me)
17-жол:
=== кейінгі кітаптар===
Иудаизм тарихындағы келесі кезең - '''раввиндікомитеталмудтық''' - XIX ғасыр басына дейін созылды.
ӀӀ-ӀӀӀ ғасыр Құқықтық ережелер жинағы пайда болды - [[Мишна]] (Қайталау). Мишнаға [[Галаха]] (Заң) ережелік актілерінің жинағы және Талмуд пен Галахаға түсініктеме берген - [[Аггада]] (Аңыз) кіреді. IV-V ғасыр [[Аммораи]] (түсініктемелер) Мишнаға жаңа заңдық ережелер қосылды. Гемара (Аяқтау) жинағы пай¬дапайда болды. [[Гемара]] Мишнамен бірге Талмудты (ілім) құрады. Талмудтың екі түрі ажыратылады:
• иерусалимдік - Палестинада және вавилондық диаспораларда қалыптасқан. Талмуд - моральдық, этикалық кодекстің заңнамалық негізі. Талмуд соңғы рет III-V ғғасыр өңделді. Онда еврейлерге нұсқаулар берілген (613 нұсқау). Иудаизмде мынадай мейрамдар тойланады: шаббат (сенбі) - кез келген жұммысқа тыйым салатын, демалыс уақыты; йомкиппур (бәрін кешіру күні) - тәубе етуді білдіретін тәуліктік ораза тұту; песах (пасха) - көктемнің келгенін білдіретін және еврейлердің [[Египет]] құлдығынан құтылғанын тойлау және т.б. Иудаизмде кеңінен тараған ғұрыптың бірі - сүндетке отырғызу. [[Талмуд]] канонизаңиясынан кейін екі жаңа бағыт пайда болды: 1) консервативті, равви¬нат (ежелгі еврейше"рав" - ұлы), институтын жоққа шығаратын, кейде Талмуд және Талмудқа түсініктемелер; бұл бағытқа караимдерді жатқызады;
• модернистік - шын мәнінде, иудаизмнің нақтылы уақыт пен жерге ыңғайлануы. Рационалистік және мистикалық бағыт. Соңғысы Каббалаға негізделеді, шынайы құдайлық жаңалықты ашу мақсатында Тораның әріптік символикасын шешуге талпынады. Қасиетті кітап - Зогар (Құбылу). Каббала хасидизмге (ежелгі еврейше"хасид" - тақуа) әсер етті.
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Яһудилік» бетінен алынған