Түргеш қағанаты: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

| Бөлінуі = Cары түргеш, <br />Қара түргеш

}}

 

'''Түргеш қағанаты''' — Түргештер (704-756 жж.) дулы тайпа құрамының ішіне жатады, түргештердің өзі - қара және сары түргеш болып бөлінгені белгілі. (Кейбір тарихи деректер бойынша, "сары" және "қара" деген тайпа бөліктері этниқалық емес, саяси жағынан қарастырғаны жөн. Демек, [[Сақал]] қаған болған кезде түргеш кағанаты екіге бөлініп кетеді. Біреуінде Сақал өзі қаған болған, ал екіншісінде халықты басқарған Сулық. Сақалға бағынатын халықты "[[сары түргеш]]" деп атаған, ал Сулыққа бағынған халықты - "[[қара түргеш]]".)

Оның қазасынан кейін "сары" түргештер мен "қара" түргештер арасында өкімет билігін алу үшін күрес басталды. 746 жылы [[Жетісу]]ға [[Алтай]] мен [[Тарбағатай]]дан қарлұқтар келіп қоныстанады. [[Арабтар]]мен, сондай-ақ өзара қырқыстардан әлсіреген [[түргештер]] [[қарлұқтар]]ға белсенді қарсылық көрсете алмайды. Мұны [[Қытай империясы]] пайдаланды. Оның [[Шығыс Түркістан]]дағы уәлилары 748 жылы өз әскерін [[Суяб]] қаласына аттандырады да, оны басып алады. [[Шаш]]тың иесі дарға асылады. Оның баласы арабтардан көмек сұрап келеді. 751 ж. [[Тараз]] жанындағы [[Атлах]] қаласы маңында арабтар мен қытай әскері арасында зор шайқас болады. Шайқас бес күнге созылады. Шешуші сәтте қытайлардың ту сыртындағы қарлұқтар көтеріліс жасап, арабтар жағына шығады. Қытайлар толық жеңіледі. Тан әскері [[Жетісу]]ды, [[Шығыс Түркістан]]ды тастап кейін шегініп кетеді. Арабтар [[Шаш]]қа қарай кетеді. Бірақ ішкі қырқыс [[Түргеш]] мемлекетін әбден тұралатып тастады. 756 жылы түрік тілді қарлұқ тайпаларының әрекетінен түргеш мемлекеті құлады.

 

<references/>

 

[[Санат:Қазақстан тарихы]]

[[Санат:Түргеш қағанаты]]