Зат алмасу: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш clean up, replaced: клетка → жасуша (2) using AWB
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
''Зат алмасу'' - организмде жүріп жататын барлық химиялық процестердің жиынтығы.
 
Бұл организмнің тіршілік қабілетін сақтау және сыртқы ортамен қарым-қатынасын, организмге қоректік заттардың еніп, олармен ферменттер әсерінен ыдырауын, пайда болған жай заттардың жасушалар мен органдарға тасымалданып, олардың тотығуын, энергия бөлініп шығуын, жасуша құрамындағы түзілістердің биосинтезделуін және қорытылған өнімдердің организмнен бөлініп шығуын қамтамасыз етеді. [[Клетка]]дағы қандай да болса, бір заттың белгілі бір тәртіппен ферменттік айналуға түсуін – метаболизмдік жол, ал осы кезде пайда болатын аралық өнім – [[метаболит]]терметаболиттер деп аталады. Метаболизмнің қарапайым молекулалардан күрделі құрылымдық заттардың түзілу реакциясын – [[анаболизм]], ал бұған қарама-қарсы өтіп жататын процесті [[катаболизм]] дейді. Жасыл өсімдіктерде фотосинтез нәтижесінде түрлі көмірсулар түзіледі. [[Жануарлар]], әдетте осы көмірсулармен қоректенеді. Қарапайым қанттар қанмен жануарлар денесіне таралып, күрделі полисахарид – [[гликоген]]ге айналады. Метаболизм нәтижесінде [[көмірсулар]] ([[пируват]]) органикалық қышқылға, одан әрі майға, көмірсудан пайда болған органикалық қышқылдар [[аммиак азоты]]мен реакцияласу нәтижесінде амин қышқылына, май, белоктар метаболизм нәтижесінде ыдырап, соңында несеп зәрі, аммиак, көмірқышқыл газы, т.б. қарапайым заттарға айналады.
 
[[Адам]] мен жануарлар организміндегі метаболизм процесін реттеуде жүйке жүйесінің атқаратын (әсіресе, үлкен ми сыңарлары қыртысының) маңызы зор. Организмнің дамуы, өсуі, т.б. Метаболизм заңдылықтарына бағынады. Адамда метаболизм процесінің ауытқуы байқалса, адам ауруға шалдығады.
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Зат_алмасу» бетінен алынған