Лирикалық кейіпкер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш Bot: Migrating 2 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q4262999 (translate me)
5-жол:
Ұлы ақын өзі жайлы, өзінің жеке басы жайлы айтса да, көптің тағдырын, адамзат жайын сөз етеді» деуі тегін айтылмаған. Нағыз лирикалық туындылар жеке адамның жан дүниесін, толғанысын, тағдырын бейнелеп, сол арқылы бүкіл бір ортаны, қоғамды, заманды сипаттап береді. Лирикалық қаһарманның ой-сөзімі, тағдыры өз заманында суреттелсе, соғұрлым ол типтік қасиеттері мол, сомдап жасалған ірі түлғаға айналып, дәуірдің көрнекті екілі болып шығады. Лирикалық поэзияның осы ерекшеліктері [[Абай|Абайдың]] өлеңдерінен мейлінше толық керінеді. Абай лирикасынан ақынның кеңіл күйін, жан дүниесін, толғанысын сөзініп қана қоймаймыз; солар қылы қазақ қоғамына, жалпы адам баласына тән сипаттарды, дәуір, заман келбетін танытатын қасиет белгілерді молынан табамыз.
{{конец цитаты}}
Өлең-жырларында ақын көбіне өз атынан сейлейдісөйлейді. Басқа адамның бейнесін жасап, соның атынан айтуы сирек кездеседі. Мысалы, Абай ''«Болыс болдым міне-ки...»'' деген [[Өлең|өлеңінде]] бастан-аяқ болысты сөйлетіп қояды.'' «Айттым сәлем, қалам қас», «Қиыстырып
мактайсыз...»'' деген өлендерін бірде жігіттің, екінші- де қыздың сөзі етіп құрады. Ақын өлеңді өз атынан айтқанда Лирикалық кейіпкердің бейнесі жасалады. Себебі, ол ақынның өз бейнесі, жинақталған Лирикалық кейіпкердің бейнесі болып шығады. Ақын [[қоғам]] өмірі, [[заман]], адам туралы толғанғанда, өзін ''«мен»'' деп, ''«біз»'' дей отырып, сол ортаның адамы, белгілі бір ұрпақ буынның өкілі ретінде сөзінеді. Сондықтан жекөлеңген өлеңнен қалайда ақынның [[Өмірбаян|өмірбаянынан]] нақтылы дерек іздеу үнемі қисынды бола бермейді. Бірталай жағдайда өлеңде айтылған жайдың тар көлеміндегі өмірбаяндық мағынасынан жинақтап, қорытылған жалпы [[адамзат|адамзаттық]], [[философия|философиялық]] мәні әлдеқайда басым жатады.
Лирикалық кейіпкердің [[характер|характері]] бір өлең-жырда толық ашыла қоймайды. Бір шығармада бір қырынан көрінсе, басқа шығармада екінші қырын танытады. Мысалы, бір өлеңде махаббат сөзімі басым болса, бір өлеңде [[табиғат]] сұлулығын сөзіну басым келеді. Бірақ көптеген өлең-жырларды алғанда Лирикалық кейіпкердің тұтас тұлғасын, сан қырлы бейнесін айқын елестете аламыз.