|
|fam5=[[Солтүстік-батыс семит тілдері|Солтүстік-батыс семит]]
|iso2=uga|iso3=uga}}
'''Угарит тілі''' [[1928]] жылы [[Франция|француз]] [[Археология|археологтары]] [[Сирия]]дағы [[Угарит қаласы|Угарит]] атты ежелгі қаладан тапқан жазба материалдардың тілі. Ол тілдің берген мәліметтері [[Көне келісім|Көне келісімді]]ді зерттеумен айналысатын мамандар үшін өте маңызды болды, себебі сол арқылы [[көне еврей тілі]]ндегітіліндегі мәтіндерде қолданылған сөздердің, сөз тіркестерінің және фразеологизмдердің мағынасы нақтыланып-айқындала түсті.
Угарит тілінің ашылуы ''Мысыр иероглифтерінің және Месопотамия сына жазуының оқылғанынан бері қол жеткізілген ең маңызды жетістік.'' Угарит қаласында табылған әдеби мәтіндердің ішінде [[Керет туралы аңыз]], [[Ақһат жыры]] (яғни [[Данел туралы аңыз]]), [[Бағал-Алиян аңызы]] және [[Бағалдың өлімі]] сияқты шығармалардың мәтіндерін атауға болады. Соңғы аталған шығарма [[Бағал туралы жиынтық]] деп аталады, онда ханаан аңыздарының негізгі тақырыптары қамтылған.
Угарит тілі — [[Сына жазуы (әліпби)|сына]] тәріздес әріптермен жазылған [[Семит тілдері|семит тілі]]. Сырт көзге бұл тілдің жазбасы Месопотамияның [[Сына жазуы (иероглифтік)|сына тәріздес]] жазбасына ұқсайды, бірақ екеуінің арасында байланыс жоқ. Угарит тілінің жазуы [[Финикия тілі|финики]], [[Көне еврей тілі|көне еврей]] және [[Арамей тілі|арамей]] тілдері қолданатын әліпбилердің жазуларымен бір тектес, тек угарит жазуындағы әріптердің сырт пішіні сына тәрізді де, қалғандарынікі сызық тәрізді. Угариттің «ұзын әліпбиінде» 31 әріп, «қысқа әліпбиінде» 22 әріп бар.
Угарит тілі б.з.д. 14-ші -12-ші ғасырларда жазылған жазылған мәтіндер арқылы куәландырылған.<ref>[http://www.theology.edu/ugarbib.htm Quartz Hill School of Theology, Ugarit and the Bible]</ref> Қаланың өзі шамамен б.з.д. 1180/70 жылдары қиратылған.
Угарит халқының мәдениеті ханаан мәдениетінің бір бөлігі болған, кейбір мәтіндерде угарит тілінің өзі ханаан тілі деп аталады. Ол [[Ханаан тілдері|ханаан тілдеріне]] өте жақын. Бірақ лингвистикалық [[Классификация, сұрыптау|классификация]] бойынша ол Ханаан тілдеріне жатқызылмайды, себебі угарит тілінде оларға тән [[Ханаан өзгерісі|ā → ō өзгерісі]] байқалмайды. Угарит тілі керісінше Ханаан тілдерінің содан дамып шыққан ортақ тіліне жақын, сол тілмен замандас.
Угарит тілінің мәліметтері [[Киелі кітап|Киелі кітаптағы]]тағы [[Көне еврей тілі|көне еврей тілін]] зерттеушілерге таптырмас дерек көзі, себебі бұл ежелгі израильдіктердің өмірі мен діни дүниетанымына үңілуге мүмкіндік береді. Угарит тілінің сөз қоры да [[Көне еврей тілі|көне еврей тілінің]] сөз қорына таңғалдырарлықтай өте жақын, көптеген угарит сөздері көне еврейшенің сөздерімен әріппе-әріп бірдей болып келеді. Көне келісімді зерттеу ғылымына Угариттің діні де өте үлкен қызығушылық тудырады, себебі Угарит — ежелгі Израильдің ең жақын көршілерінің бірі. [[Сирия]]дағы қазіргі [[Рас Шамра]] ауылы сол ежелгі Угариттің орнында орналасқан.<ref>[http://www.logos.com/ugaritic Michael Heiser, Ph.D.in Hebrew Bible and Semitic Languages]</ref>
== Түсініктемелер ==
<references/>
| 