|
[[Сурет:Асық ойнау.jpg|thumb|left|500|Ұрпаққа жол ашам десең, уикипедияңды түзе. ОҚЫ-ЖАЗ-ӨҢДЕ]]
==Сейтқали Меңдешев==
'''Меңдешев Сейітқали (1882-1937)''' - мемлекет және қоғам қайраткері. [[Батыс Қазақстан облысы]]нда дүниеге келген. 1903 жылы [[Қазан]] мұғалімдер семинариясын бітіргеннен кейін 13 жыл [[Бөкей ордасы]]ндағы ауылдарда мұғалім болып қызмет жасады. Осы жерде ол революциялық-насихаттық жұмысқа қосылып, саяси әдебиеттерді таратумен айналысты, құпия жиылыстар мен шерулерді ұйымдастыруға қатысты.
[[Бөкей ордасы]]нда халық мұғалімдерінің қоғамын ұйымдастырды, онда олар алдарына тек қана кәсіби емес, сонымен бірге саяси міндеттер де қойды. Сондай-ақ Сейтқали мұғалімдік қызметтің неғұрлым озық ойлы жағын біріктіретін [[Астрахан]] өзара көмек қоғамының мүшесі болды.
<table style="float: right; margin-left: 1em; margin-bottom: 0.5em; width: 242px; border: #99B3FF solid 1px">
==Өмірбаяны==
<tr><td>{{User kk}}</td></tr>
<tr><td>{{User en-3}}</td></tr>
<tr><td>{{User ru-4}}</td></tr>
<tr><td>{{User de-3}}</td></tr>
<tr><td>{{User tr-2}}</td></tr>
<tr><td>{{Қатысушы:Box/Қатысушы Шымкент НЗМ-нен}}</td></tr>
<tr><td>{{Қатысушы:Box/Қатысушы Оңтүстік Қазақстан облысынан}}</td></tr>
<tr><td>{{Қатысушы:Уикипедиялық мақтанышы}}</td></tr>
<tr><td>{{Терминдерді аудару}}</td></tr>
<tr><td>{{User time zone|UTC+1|clock}}</td></tr>
<tr><td>{{User Wikipedian For
|аты = Aigerim
|жыл = 2013
|ай = 12
|күн = 15
}}
</td></tr>
</table>
</table>
<tr><td></td></tr>
==Өзім жайлы==
[[1916 жыл]]ғы ұлт-азаттық қозғалысына қатысқаны үшін ол тұтқынға алынады және [[Астрахан]] түрмесіне қамалады.
Сәлем! Өзім жайлы қысқаша мәлімет бере кетейін. [[Оңтүстік Қазақстан облысы|Шымкент]] тумасымын.
Шымкент қаласында №25 Тұрар Рысқұлов Атындағы мектепте оқыдым. Ол жерде Ақбота, Кенгуру сайыстарына қатысып, жүлделі орындарға ие болғаным үшін және үздік оқығаным үшін көзге көріндім.
1917 жылғы [[Ақпан революциясы]] жылдары ол [[Новая Казанка селосы]]ндағы Ревком ұйымына қатысады.
Қазіргі таңда Шымкент қаласындағы Назарбаев Зияткерлік мектебінде оқимын. Бұл жақта 3 тілде білім аламын. Сабақтан тыс уақытта кітап оқимын, волейболмен шұғылданамын, Қазақша энциклопедияға өз үлесімді қосып отырам. Менің алға қойған мақсатым уикипедияны ары қарай дамыту, өңдеу.
1917 жылдың қазанында Меңдешев Сейтқали большевик [[С. Генераловпен]] бірге [[Бөкей ордасы]]нда ашық революциялық үгіт жүргізеді.
==Кейбір пайдалы ақпарат==
Уақытша үкіметтің жергілікті органдарының құрылуы мен таралуы жағдай туғызады.
* [http://www.bnews.kz/kk/news/post/168235/ Уикипедия әкімшісі ретінде bnews сайтына берген сұхбатым]
* [https://www.facebook.com/KazakhWikipedia Фейсбуктағы Қазақша Уикипедия парақшасы]
* [[Арнайы:Жаңа суреттер]]
* [http://stats.wikimedia.org/EN/TablesWikipediaKK.htm Қатысушылар статистикасы]
* [https://toolserver.org/~tparis/pcount/ Edit counter]
* [http://stats.wikimedia.org/wikimedia/squids/SquidReportPageViewsPerCountryTrends.htm Елдер бойынша тіл қолданысы статистикасы]
* [[Уикипедия:Қазақ Уикипедиясының даму жоспары мен мақсаттары|Қазақша Уикипедия мақсаттары мен жоспарлары]]
* [[Уикипедия:Талқылау бетінің үлгілері]]
* [http://stats.wikimedia.org/EN/SummaryKK.htm Kazakh wikipedia at glance]
[[Санат:User kk]]
1918 жылы Бөкей сьезінде губатқару комитетінің мүшесі болып сайланады, ал 1919жылы оның төрағасы болады.
[[Санат:User kk-N]]
[[Санат:User ru]]
[[Санат:User en]]
[[az:İstifadəçi:Aigerim]]
Сейтқали Меңдешев үшін оның өмірінде 1919 жыл айрықша айтарлықтай болды. Ол алғашқы қазақ атты әскері полкін және облыста бірінші комсомол ұйымын құруға қатынасты. Сонымен бірге «Мұғалім» журналының жұмысын дұрыстайды, бірінші Кеңес Конституциясын қазақ тілінде аударуды ұйымдастырады.
[[en:User:Aigerim]]
[[mn:Хэрэглэгч:Aigerim]]
1919 жылғы шілдеден Меңдешев Сейтқали [[РСФСР]] Кеңхалкомы жанындағы ВКР-нің [[Қырғыз]] (Қазақ) өлкесін басқару ісінің мүшесі мен оның төрағасының орынбасары болды.
[[ky:Колдонуучу:Aigerim]]
[[ru:Участник:Aigerim]]
1920 жылы 25 тамызда [[РКП (б) ОК]] Сейтқали Меңдешевті [[РКП (б)]] Қырғыз облбюросының құрамына енгізеді.
[[tr:Kullanıcı:Aigerim]]
[[uz:Foydalanuvchi:Aigerim]]
1920 жылы Меңдешев [[ОАК]]-ның бірінші төрағасы болады.
Сейтқали Меңдешев қалыңмал, құн төлеуді жою, көп әйел алушылықты тыю жөніндегі декреттерді дайындауға күш-жігерін жұмсайды.
[[Сейтқали Меңдешев]], [[Сәкен Сейфуллин]] және [[Әліби Жанкелдин]] 1921 жылы [[Мәскеу]]де өткен [[РКП (б) О]]К Бірінші мәжілісіне ұлттық республикалар мен облыстардың жауапты қызметкерлерімен бірге барды. Мәжілісте [[Шығыс]] халықтарының коммунистік ұйымдарының Орталық бюросы түркі халықтары арасындағы үгіт пен насихат Орталық бюросына айналдырылды. Оның құрамына Қазақстаннан Меңдешевті сайлайды.
Сейітқали Меңдешев жаңа салықтық саясаттың негізін жасауда үлкен рөл атқарады.
1924 жылы Сейтқали Меңдешев республика үкіметінің құрамына жұмысшы қазақтарды тарату жөніндегі ұсыныстарды жасау үшін құрылған арнайы комиссияның жұмысына белсене қатысты.
1926 жылы 1930 жылға дейінгі аралықта Сейтқали Меңдешев [[Мәскеу]]ге шақырылып алынады және [[РСФСР (ЭКОСО)]] экономикалық мәжілісінің мүшесі болып тағайындалады.
1930–1937 жылдары ол [[Қазақ Республикасы]]ның оқу ісі халкомы, ғылым жөніндегі комитеттің төрағасы, қорықтар мен ескерткіштерді қорғау жөніндегі Кеңхалкомы басқармасының бастығы болды.
[[Қазақстан]]дағы аштықпен күресу жөніндегі Төтенше комиссияны басқарды.
[[Орта Азия республикалары]]ның ұлттық-мемлекеттік бөлінісі жөніндегі комиссияның жұмысына қатысты, 1928 жылдан 1929 жылға дейін ұлттық республикаларындағы жерді пайдалану жөніндегі мәселелерді шешу жөніндегі [[КСРО ОАК]] комиссиянының және конституциялық комиссиянының мүшесі болды. КСРО ОАК Чувашия Кеңестерінде сайлау өткізу жөніндегі уәкілі.
[[БОАК]] және [[КСРО ОАК]] мүшесі, Республика ОАК мүшесі.
1924–1925 жылдары КСРО ОАК Президиумының мүшесі. Коминтерннің бесінші конгресінің делегаты.
== Шығармашылық еңбектері ==
Сейтқали Меңдешев елеулі әдеби мұра қалдырды. Оның жарық көрген [[мақала]]лары мен [[баяндама]]ларының тізімі 40-тан асады. Қоғам қайраткерінің өмірі мен қызметінен сыр шертетін 20-дан тарихи еңбектер, мақалалар мен естеліктер бар.
===Еңбектерінің нәтижесі===
[[Батыс Қазақстан облысы]]ның [[Жаңақала ауданы]]ндағы орта мектептің бірі, [[Алматы]]ның бір көшесі С.Меңдешев есімімен аталады.
== Дереккөздер ==
<references/>
== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://tarih.spring.kz/kk/history/collectivization/figures/mendes/]
* [http://www.inform.kz/kaz/article/2182951]
* [http://www.topreferat.com/%D0%9C%D0%B0%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BB/1715-%D0%A1%D0%B5%D0%B9%D1%82%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B8-%D0%9C%D0%B5%D2%A3%D0%B4%D0%B5%D1%88%D0%BE%D0%B2]
* [http://freepapers.ru/6/19241926-zhyldary-ltty-memlekettk-shn/157153.973113.list3.html]
* [http://www.infoportal.kz/adebiet/kazhym-zhumaliev/smendeshev-kayyrymdy-adam]
{{cleanup}}
{{wikify}}
[[Санат:1882 жылы туғандар]]
[[Санат:1937 жылы қайтыс болғандар]]
[[Санат:Қуғын-сүргін зардапкерлері]]
[[Санат:Халық Қаһармандары]]
--[[Қатысушы:Keutayeva Aigerim|Keutayeva Aigerim]] ([[Қатысушы талқылауы:Keutayeva Aigerim|талқ]]) 23:22, 2013 ж. желтоқсанның 15 (ALMT)
| 