Қалмаққырылған: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш clean up, replaced: м3/с → м³/с using AWB
ш clean up, replaced: Ұлытау тауы → Ұлытау тауы using AWB
1-жол:
{{мағына|Қалмақ қырылған}}
 
'''Қалмаққырылған''' (Белеуітті, Білеу), Қалмаққырған — Шалқар алабындағы өзен. [[Қарағанды облысы]]ның [[Ұлытау ауданы]] жерімен ағып өтеді. [[Ұлытау тауы]] тауыныңның оңтүстік-шығыс бөлігіндегі Қарамола тауының оңтүстікнен басталып, Ботамола бейітінің оңтүстік-шығысында 5,2 км жерде, Нарөлген ауылынан 5 км, Шұбартеңіз қонысына (бұрынғы көлге) 28 км жетпей тартылып қалады. Ұзындығы 325 км, су жиналатын алабы 10,1 мың км². Жылдық орташа су ағымы 1,05 м³/с. Аңғары кең (0,5 – 4 км), бүйірлік жырауылысайлармен тілімденген, жоғарғы ағысында жағалау беткейлері тік, биіктігі 10 – 40 м. Төменгі ағысының жағалауы жайпақ. Жер асты және жауын-шашын суларымен толығады. Су ағыны көктемде болып, жазда қарасуларға бөлініп қалады. Қалмаққырылғанға ұзындығы 10-нан 48 км-ге жететін көптеген салалар құяды. Оң салалары: [[Шауыпкелсай]], [[Алшынбайсай]], [[Керегетассай]], [[Күнтоғай]], [[Сарыбұлақ]], [[Аманжолсай]], [[Дүйсенбай]], [[Шолақсай]], [[Жиде]], [[Бозінген]]; сол салалары: [[Қарсақпай]], [[Талсай]], [[Қаратөбесай]], [[Ащылысай]], [[Ақкиіксай]], [[Тұрған]], т.б. Алабы – мал жайылымы, жайылмасы шабындық ретінде пайдаланылады. 1723 жылы осы өзеннің бойында [[Бұланты шайқасы|қазақ сарбаздары қалмақтарды ойсырата жеңгеннен]] кейін бұрынғы Белеуітті өзен сол жеңістің құрметіне Қалмаққырылған болып аталған.<ref>Қазақстан Республикасының табиғаты 3 том, 2 бөлім</ref><ref>Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5</ref>
 
== Дереккөздер ==