Норвегтер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''НОРВЕГТЕР''', [[нордмен]] – Норвегияның негізгі халқы. Жалпы саны 5 млн-нан астам. Норвегияда (4,3 млн.), [[Швеция]]да (38 мың), [[Дания]]да (11 мың) [[Еуропа]]ның басқа да мемлекеттерінде және АқШАҚШ-та (650 мың), [[Канада]]да (180 мың), [[Австралия]]да (5 мың) тұрады. Үлкен еуропоидтық нәсілдің балтық типіне жатады. Н.Норвегтер бойшаңдығымен ерекшеленеді (әсіресе Бат. Норвегияда). Үндіеуропалық тіл шоғырының герман тобындағы норвег тілінде сөйлейді, 26 батыс, 5 шығыс диалектісі бар. Жазуы латын әліпбиі негізінде. Діни сенімі бойынша халқының көпшілігі – [[лютерандар]], [[католик]] пен [[протестант]]тық бағытты ұстанушылар да бар. Н-діңНорвегтердің арғы аталары – герман тайпалары Скандина-вия¬ныСкандинавияны б.з.б. 3-мыңжылдықтың соңынан қоныстана бастаған. 5 – 8 ғ-ларда Норвегияны ауганд, грани, раум, ранрики, халейг және тренд тайпалары мекендеді. Алғаш нордман (“солтүстік адамы”) атауы 9 ғ-дағы ағылшын жазба деректерінде кездеседі. Кейінгі ғасырларда жергілікті тайпалар біртіндеп жеке этностарға ([[фарерліктер]], [[исландықтар]]) айналды, кейбірі шотландықтардың (Шетланд, Оркней, [[Гебрид аралдары]]) құрамына енді. 14 – 16 ғ-ларда [[дат тілі]] іскерлік құжаттарда норвег тілін ығыстырып шығарды. 19 ғ-да өнеркәсіптің дамуы мен тәуелсіздік үшін күрес нәтижесінде норвег ұлты қалыптасты. 19 ғ-дың ортасында дат тілінің ықпалына ұшыраған риксмол (“мемлекеттік тіл”) әдеби тілінің орнына әр түрлі диалектілердің ерекшеліктерін үйлестіре отырып жасалған жаңа тіл – лангсмол (“елдің тілі”) енгізілді. Дәстүрлі мал шаруашылығы – өсіру 20 ғ-да бірінші орынды өнеркәсіпке берді. Орман ш.шаруашылығы жыл сайынғы маусымдық кәсіпке айналды. Балық аулаумен, негізінен, солт-те тұратын Н.Норвегтер айналысады. Теңіз транспорты жоғары дәрежеде дамыған. Қолөнерінен ағаш жону мен ағаштан өрнектер жасау дамыған. Н-діңНорвегтердің жартысынан көбі қалаларда тұрады. Елді мекеннің селолық типі – хутор немесе жеке үй-жай (горд). Дәулетті Н-діңНорвегтердің дәстүрлі гордтары үлкен тастардан немесе тас тақташалардан қаланған іргетастың үстіне салынады. Ұлттық киім – бунадтың[[бунад]]тың 200-дей жергілікті үлгілері бар. Қазіргі заманғы бунад Н-діңНорвегтердің мерекелік киімі болып есептеледі. Норвегиядағы кең тараған мейрамдар – Рождество, масленица, пасха мен әулие Ханс мейрамы (23-нен 24 маусымға қараған түнде өткізіледі).
 
{{stub}}
{{wikify}}
{{Суретсіз мақала}}
 
{{Uncategorized}}
[[Санат:Ұлттар]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Норвегтер» бетінен алынған