Яһудилік: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
|||
12-жол:
=== Танах ===
Иудаизмнің қасиетті кітабы - '''Сфарим''', ежелгі еврейлік аббревиатурада - Танах, христиандықта - Көне Өсиет. Оған Тора (ілім), немесе [[Мұса пайғамбар]] жазды деп саналатын
*
*[[Нэвиим]] (Пайғамбарлар) - діни-саяси және тарихи-хронологиялық сипаттағы 21 кітап;
*
===
Иудаизм тарихындағы келесі кезең - '''раввиндікомитеталмудтық''' - XIX ғасыр басына дейін созылды.
ӀӀ-ӀӀӀ ғасыр Құқықтық ережелер жинағы пайда болды - [[Мишна]] (Қайталау). Мишнаға [[Галаха]] (Заң) ережелік актілерінің жинағы және Талмуд пен Галахаға түсініктеме берген - [[Аггада]] (Аңыз) кіреді. IV-V ғасыр [[Аммораи]] (түсініктемелер) Мишнаға жаңа заңдық ережелер қосылды. Гемара (Аяқтау) жинағы пайда болды. [[Гемара]] Мишнамен бірге Талмудты (ілім) құрады. Талмудтың екі түрі ажыратылады:
Line 27 ⟶ 28:
== Иудаизмнің діни институттары==
Израильде Иудаизмнің діни институттары мемлекеттік [[бюджет]]тен қаржыландырылады. Жоғарғы раввинат діни ұйымдар мен бірлестіктерді қадағалайды. Парламент және үкіметте раввинаттың мүддесін қорғайтын басты діни — саяси партия '''[[Мафдал]]''' болып табылады.
Таяу Шығыс, Солтүстік Африка Балкан елінен келгендер '''Сефард''' қауымын құрады. Еуропа, Америка, Австралия, [[Оңтүстік Африка Республикасы|ОАР]]-дан келушілер '''ашкеназиялық''' қауымды құрады.
1921 жылы Сефард және Ашкеназийлік бас [[рав
[[Израиль]] мемлекетінің қалалары мен елді мекендерінде 200 діни кеңестер (моацот, датиот) жұмыс жасайды, Израиль елінде 24 раввинат соттар бар. Діни мектептер (ешибот) үлесі орта білім беру орындарының 17%-ын құрайды. Израильдің барлық мектептерінде діни пәндер оқытылады. Білікті дін мамандары діни институттарда дайындалады.
== Иудаизмнің қағидаттары ==
Line 49 ⟶ 50:
== Әдет-ғұрыптары ==
Маңызды әдет-ғұрыптық талаптар қатарына мыналар жатады:
* Сүндетке отырғызу, ұл балалар дүниеге келген соң сегізінші күні жасалады. Бұл
* Сенбі күнін тыныштық пен дұға жасау күні ретінде қастерлеу. Ивритте сенбі – '''шаббат''' деп аталады. Сенбі күні жұмыс жасауға болмайды (малаха);
:Іс-әрекеттің шұғыл формалары: жедел жәрдем, полиция, өрт сөндірушілер және т.б. рұқсат етіледі. Үйде жұмыс істеуге тыйым салынады. Сенбі күні өлген адамдарды жерлеуге болмайды және т.б.
|