|
'''Сары ағаш суы''' — [[Келес артезиан алабы]] өңірінен [[1948]] ж. табылган [[Сарыағаш]] шипалы суы, Сарыағаш минералды суы. Шипалы-термальды су — сеноман жікқабатында, 800-1170 м терендікте, өрқайсысының қалыңдыгы 150-200 м қүмтасқұмтас, қиыршық- тасқиыршықтас, саз қабаттарында кездеседі. Суы — азотты, минералдылығы — 0,5-0,8 г/л, гидрокарбонаггыгидрокарбонатты-натрийлі, сілтілі. Қүра- мындаҚұрамында кремний қышқьшықышқылы (30-40 мг/л), фтор (1,5-4,4 мг/л) мөлшері көбірек кездеседі. Суының температурасы 42— 57°С. ҮңғымаларданҰңғымалардан секундына 5 л су арындап шығады. Осы суды ем үшін пайдаланылатын "Сарыағаш" курорты 1956 ж. ашылды. Курорт үңғымаларданұңғымалардан төулігінетәулігіне 84 м3м³, Сарыағаш қаласы төу¬лігінетәулігіне 354 м3м³ су алады. Бүдан басқа онда¬
тегіс, батыстан шығысқа карайқарай аздап еңкіштеу келеді. Онтүстік-шығыс бөлігіңде Аралтебе түбегі (биіктігі — 117 м), солтүстік-батысында Аралтөбе аралы (ауданы — 11,2 км², үзындығыұзындығы — 5 км, ені — 2,8 км, биіктігі 47 м) бар. Көл жағасы аласа, камыстықамысты. Сасықкөлге Тентек, Қаракөл, Ай өзендері қүядықұяды. Шілде айында көл суы 29°С-ка дейін жылынады. Айдыны бетінде есетін желдің жылдам¬дығыжылдамдығы — 2—4 м/с. Толқын биіктігі — 1— 1,8 м. Қарашаның аяғында мүзмұз қатып (ақпандағы калыңдығықалыңдығы — 60—62 см), сәуірдің бас кезінде музымұзы ериді. Көктемде өзен деңгейі көтерілген кезде ҮялыҰялы көлімен (Алакөл мен С. аралығында) жалғасып кетеді. Жылына көлге 989 млн. м3м³ өзен ағыны, 100 млн.м3м³ жер асты суы, 212 млн.м3м³ жауын-шашын суы қосылады. (1932—1964 ж.ж. аралығы бойынша). Деңгейінің жылдық ауытқуы — 0,65 м, суының минералдылығы — 0,270 г/л — 2,16 г/кг, мөлдірлігі — 0,2—2,6 м. Көл суының химиялық күрамықұрамы гидрокарбо- натгыгидрокарбонатты. Көлде балықтың 8 түрі бар (сазан, көксерке, алабүға, көкбас т.б.). Сасықкөлге Тентектің құяр түсында ондатр жерсін- дірілгенжерсіндірілген (1943 жылдан). 1946 ж. мундамұнда Алакөл мемлекетгік ондатр шаруашылығы қүрылдықұрылды. 1956 жылдан ондатр терісі дайындалуда. Көлде: үйрек, қаз, бірқазан, аққу, балшықшы, шағала, ал жағасындағы қамыс арасын: қабан, түлкі, мәлін (теңбіл мысық) және т.б. мекендейді.
{{Суретсіз мақала}}
|
