Каспий теңізі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
18-жол:
|Деңгейі = -28 м
}}
'''Каспий теңізі''' ({{Lang-tk|Hazar deňzi}}, {{lang-fa|دریای خزر}}  — ''Daryâ-ye Xazar'', {{Lang-az|Xəzər dənizi}}) — [[Еуропа]] мен [[Азия]] аралығында орналасқан [[жер]] шарындағы [[ең үлкен тұйық көл]]. Үлкендігіне қарап, оны теңіз деп атайды. Аты [[XVI]] ғасырдың аяғында осы [[теңіз]] жағасында қоныстанған [[Каспи]] тайпаларына байланысты қалыптасқан. Грузияда Каспи қаласы қазір де бар. Сонымен бірге [[Гиркан]] (I ғасыр), [[Хазар]] (ІІ-Х ғасыр), [[Хвалын]] (Х-ХІІІ ғасыр) және т.б. тарихи атаулары бар. Олар соңғы үш мың жылдағы өмір сүрген халықтардың қойған аттары.
[[file:Caspian sea region RU.png|220px|left|thumb|Каспий жағалауындағы мемлекеттер]]
Каспий теңізі [[неоген дәуірі]]нің аяғында жер қыртысының көтерілуінен [[Қара теңіз]]дей бөлінді. Бұл кезді Каспий теңізінің пайда болған уақыты деп есептеуге болады. Каспий теңізінің жалпы ауданы 376 мың км<sup>2</sup>. Оның беті теңіз деңгейінен 28 м төмен жатыр. Теңіз солтүстіктен оңтүстікке қарай 1200 км-ге созыла орналасқан. Теңіздің ендірек жері - 435 км, ал енсіз жері - 193 км. Каспий теңізінің жағалау сызығының ұзындығы - 7000 км. Оның суы 5 мемлекеттің нсағалауын шайып жатыр. Жағалау сызығының Қазақстан үлесіне - 29% (2340 км), [[Ресей]]ге - 16%, [[Әзербайжан]]ға - 20%, [[Түрікменстан]]ға - 21%, [[Иран Ислам Республикасы]] - 14% тиеді.</p>