119 092
өңдеме
Етеккір — нұсқалар арасындағы айырмашылық
ш
−Санат:Үй-тұрмысы; −Санат:Тарих (HotCat құралының көмегімен)
ш (clean up, replaced: организмдегі → ағзадағы, организмі → ағзасы using AWB) |
ш (−Санат:Үй-тұрмысы; −Санат:Тарих (HotCat құралының көмегімен)) |
||
|
'''Етеккір''' — [[жыныс мүшелері]] жетілген кезде басталып, [[климакс]]тың кезеңге дейін созылады. Алғашқы етеккір көбіне 13—15 жас аралығында келеді. Оның келуіне дейін қыз балаға жан-жақты түсінік беріп, алдын-ала дайындау керек. Әдетте етеккір белгілі бір уақыт өткен соң (3—4 апта) қайталанып, әркімнің [[организм]] ерекшелігіне қарай 3 күннен 7 күнге дейін созылады. Кейбір қыз балалардың етеккірі (әсіресе ол тым ерте келсе) арада 1—2 жыл уақыт өткен соң барып бір жүйеге түседі. Етеккірдің келу уақытының ауытқушылығы ішкі
Қыздардың екі [[аналық без]]інің әрбірінде мыңдаған аналық жасуша бар. [[Жыныстық жетілу]] кезеңі аяқталған соң, ай сайын аналық жасушалардың біреуі пісіп жетіліп, аналық безде өнеді. ''Овуляция'' деп аталатын осы процесс етеккірге 14 күндей уақыт калғанда болады. Егер
аталған аналық жасуша [[сперматозоид]]пен “кездеспесе”, ол құрып, жойылады. Ай сайын жүктілікке дайындалған [[жатыр]]дың ішкі қабаты қалыңдап, жұмсарады. Денеңіз [[ұрықтану]]дың болмағанын сезінгенде, аналық жасуша мен жатырдың ішкі қабаты етеккір (менструация) атты қанды сұйықтық түрінде қынап арқылы денеден шығарылады. Әрине,
аналы жасушаны, ол өте ұсақ болғандықтан, аспапсыз көзбен көруге болмайды. ''Етеккір мерзімі'' деп менструацияның бірінші күні мен келесі етеккірдің алдындағы соңғы күннің
аралығындағы мерзімді атайды. Етеккір мерзімінің ұзақтылығы үш аптадан бастап, 41 күнге дейін баруы мүмкін. Менструация кезінде тазалық төсемдер мен [[тампон]]дарды, яғни мата
тығындарын қолдануға болады. Етеккір күндерін арнайы күнделікте белгілеп тұрса, ол басталатын уақытты алдын ала біліп тұруға болады. Дегенмен, әр әйелдің етеккір мерзімі өзгеше болғандытан, оның тұрақты болмауы да мүмкін. Гормондық өзгерістер көңіл күйге өз әсерін тигізеді. Кейде, овуляция барысында, өзіңізді жігерлі сезінсеңіз, етеккірдің алдында
кейде жыламсырап, қит етсе ашуланып, не ызаланып алуыңыз да мүмкін. [[емшек|Емшегіңіз]] ісіңкіреп, бетіңізге [[безеу]]лер шығатын да уақыт болады. Етеккірі келетін әр әйел теориялық тұрғыдан бала көтере алады. Ал әйел елу жасқа жақындағанда, етеккірі тоқтап, ''менопауза'' деген мерзім басталады. Осы уақыттан бастап, әйел екіқабат бола алмайды. Етеккірге жанға бататын сырқау қабаттасса, немесе сол адамды басқа да мәселелер алаңдатса, дәрігермен, әлде Жанұяны Жоспарлау Қауымдастығы өкілімен ақылдасқан абзал.<ref>Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9</ref>
'''Хайыз, Етеккір''' - әр айдың белгілі күндерінде әйел адамдарда пайда болып, кейбір ғибадаттарға кедергі жасайтын қан. Хайыз Имам Ағзам мазһабы бойынша, шамамен 9 жастан 55 жасқа дейін жалғасады. Хайыз болған әйел намазы мен оразасын дереу доғарады. Бірақ оразасының кейін қазасын ұстайды. Хайыз күндеріндегі намаздарының қазаларын «жеңілдік қағидасына» байланысты өтеуінің қажеті жоқ. Хайыздың ең аз мерзімі - үш күн. Ең көбі - он күн. Бұдан төмен, жоғары болса үзір қайы деп саналады. Хайыз қайы - [[Аллаһ]]тың әйелдерге жазғаны. Хазіреті Хауа анамыздан бастап әрбір әйел Хайыз жағдайында болады. [[Мұхаммед пайғамбар|Пайғамбарымыз (с.а.у.)]]: «''Бұл хайыз [[Аллаһ|Аллаһ Тағаланың]] Адам қыздарына жазған нәрсесі''», - дейді (Бухари, Хайыз/1,7).
{{Суретсіз мақала}}
[[Санат:Шаңырақ]]
[[Санат:Дін]]
[[Санат:Ислам]]
[[Санат:Физиология]]
| |||