Алпамыс батыр: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''«Алпамыс батыр»''' — ''қазақ халқының қаһармандық эпосы.'' Терең мазмұны, көркемдігі мен тарихи шындықты қамтуы жағынан «Одиссея», «Манас», «Калевала», «[[Қобыланды батыр]]», т.б. жырлар секілді әлемге танымал эпостық жыр. «Алпамыс батырда» халықтың басынан өткен қаһармандық оқиғалар эпикалық әсірелеу заңдылығымен берілген. Жырда талай заманның түсінігі, дүниетанымы, шындығы қат-қабат қорытылып, полистадиялы түрде жинақталған. Мұнда түрік қағандығы дәуіріндегі (5 – 7 ғасырлар) азаттық үшін күрестің сарындарынан бастап, 17 – 18 ғасырлардағы қалмақ шапқыншылығына қарсы қаһармандық ұрыстардың нақтылы елестері де сезіліп отырады. Зерттеуші-ғалымдар «Алпамыс батыр» жырында көне дәуірдің салт-санасы, ғұрпы, неғұрлым айқын бейнеленгенін атап өткен.

«Алпамыс батыр» жыры алғаш рет 1899 ж. Қазан қаласында жарық көрді. Қазан төңкерісіне дейін бұл жыр 7 рет қайталанып басылып шыққан. Жырдың ел арасындағы түрлі нұсқаларын іздеп тауып, хатқа түсіріп орысша мазмұнда бастырған атақты фольклоршы Әубәкір Диваев. Ол бұл жырдың бір нұсқасын қарақалпақ бахшысы Жиемұрат Бермухамедовтен алған. Оның тарихи, көркемдік мәні мен орны туралы Мұхтар Әуезов, Сәкен Сейфуллин, [[Қажым Жұмалиев]], [[Әлкей Марғұлан]], Мәлік Ғабдуллин, Нина Смирнова, Тұрлыбек Сыдықов сынды зерттеушілер арнаулы еңбектер жазды. [[Сұлтанбек АққожаевтыңАққожаев]]тың жазып алған нұсқасы «Алпамыс батыр» жырлардың ішіндегі ең толық әрі көркем түрі болып табылады. «Алпамыс батыр» күйтабаққа да жазылған. Өзбекстан мен Қарақалпақстан қаламгерлері осы жыр негізінде пьеса жазды. Ал қазақ композиторы [[Еркеғали РахмадиевтіңРахмадиев]]тің «Алпамыс» операсы мәдени құндылықтарымыздың қатарына қосылды.