Мамыр қынжыгүлі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
[ [санат : Қызыл кітап бетінен] ], сурет қою
 
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
{{taxobox
=={{Мамыр қынжыгүлі ( Лалагүлдер тұқымдасы )}}==
|name = '''Мамыр қынжыгүлі'''
Қазақстанда сирек кездесетін түр, таралу аймағының оңтүстік шекарасында орналасқан. Орал облысының тек солтүстік бөлігінде кездеседі. Небары оқшауорналасқан 6 жерден белгілі: Ақсуат, Петрово, Жайық маңы, Кирсанова, Аманкелді сайы мен Жайық өзенінің оң жағалауы(Орал қаласы мен Ақжайық елді мекені арасы). Қазақстан жерінен тыс Еуропаның орманды аймақтарында(Қырым мен Кавказды қосқанда) таралған.Емен-қарағашты және басқа жапырақты ормандарда, орман шетінде, бұталар арасында өседі. Саны орман көлемінің қысқаруына және гүлдеп тұрған өсімдіктерді жаппай жинау әсерінен азайып отыр. 1947 жылы Н.В.Павлов Жайық өзені аңғарындағы мамыр қынжыгүл қоры Қазақстанның дәрілік мұқтажын қамтамасыз етуге толық жетеді деп жазған болатын. Өт тартымды және көпке мәлім сәндік өсімдіктің гүлдеу кезеңі ұзақтау - 15-20 күнге созылады. Мәдени түрде төзімді, тамырсабағының кесіндісімен оңай көбейеді. Табиғи пгопуляциялары жағдайын бақылап, қорғауды қажет етеді.
|image = Convallaria-oliv-r2.jpg
|image_caption = ''Convallaria majalis''
|regnum = [[Өсімдіктер]]
|unranked_divisio = [[Жабық тұқымды]]
|unranked_classis = [[Monocots]]
|ordo = [[Asparagales]]
|familia = [[Лалагүлдер ]]
|genus = '''''Convallaria'''''
|species = '''''C. majalis'''''
|binomial = ''Convallaria majalis''
|binomial_authority = [[Carolus Linnaeus|L.]], 1753
|}}
'''Мамыр қынжыгүлі''' немесе '''Мамыр інжугүлі''' ({{lang-la|Convallária majalis}}) - Лалагүлдер тұқымдасының көпжылдық шөптес өсімдігі.
 
== Биологиялық сипаттамасы ==
[[Сурет:Illustration Convallaria majalis0.jpg|thumb|left|Мамыр қынжыгүлі ]]
 
Тамырсабағы қалың емес, қазы қауырсынның қалыңдығынан үлкен емес. Тамырлары жеңішке.
 
Көбіне екі немесе үш үлкен эллипс пішінді жапырақтардың арасында ірі бүршік орналасады.
 
Сабағында шашақ гүлшоғырында 6-20 майда хош иісті гүлдер орналасады. Гүлдері көбіне бірыңғай қарап тұрады. Мамырмен маусымның арасында гүлдейді.
 
[[Гүл Формуласы]]: {{Nobr|[[Файл:Transgender-intersexual symbol.svg|12px]] <math>\ast P_{(3+3)} \; A_{3+3} \; G_{(\underline3)}</math>}}<ref name="Botanika">Ботаника: учебник для студ. образоват. учреждений сред. проф. образования/А.С. Родионова и др.; Москва,Издательский центр "Академия",2006,</ref>.
 
[[жеміс]]і  — қызыл шартәрізді жидек, 6-8 мм. Маусым- шілдеде жеміс салады.
 
 
== Таралуы ==
Қазақстанда сирек кездесетін түр, таралу аймағының оңтүстік шекарасында орналасқан. Орал облысының тек солтүстік бөлігінде кездеседі. Небары оқшауорналасқан 6 жерден белгілі: Ақсуат, Петрово, Жайық маңы, Кирсанова, Аманкелді сайы мен Жайық өзенінің оң жағалауы(Орал қаласы мен Ақжайық елді мекені арасы). Қазақстан жерінен тыс Еуропаның орманды аймақтарында (Қырым мен Кавказды қосқанда) таралған.Емен-қарағашты және басқа жапырақты ормандарда, орман шетінде, бұталар арасында өседі. Саны орман көлемінің қысқаруына және гүлдеп тұрған өсімдіктерді жаппай жинау әсерінен азайып отыр. 1947 жылы Н.В.Павлов Жайық өзені аңғарындағы мамыр қынжыгүл қоры Қазақстанның дәрілік мұқтажын қамтамасыз етуге толық жетеді деп жазған болатын. Өт тартымды және көпке мәлім сәндік өсімдіктің гүлдеу кезеңі ұзақтау - 15-20 күнге созылады. Мәдени түрде төзімді, тамырсабағының кесіндісімен оңай көбейеді. Табиғи пгопуляцияларыпопуляциялары жағдайын бақылап, қорғауды қажет етеді.
 
== Галерея ==
<gallery>
Сурет:Convallaria majalis IP0404087.jpg|Өсімдіктің жас көшеттері. Германия
Сурет:MuguetDesBois.jpg|Емен орманындағы қынжыгүлдер. Франция
Сурет:Still red 2086358562.jpg|Қынжыгүл жемісі
Сурет:Maigloeckchen 1.jpg|
Сурет:Convallaria majalis10.jpg|
</gallery>
 
== Дереккөздер ==
<references/>
<* "Қазақстан өсімдіктер әлемі асыл қазынасы" энциклопедиясынан/>энциклопедиясы
* “Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
{{commonscat-inline|Category:Convallaria|Мамыр қынжыгүлі}}
 
[[Санат:Өсімдіктер]]