Ара шаруашылығы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Ара шаруашылығы''' , [[ара]] өсіру – [[ауыл шаруашылығы|ауыл шаруашылығының]]ның ара өсіріп, [[бал]] жинаумен айналысатын бір саласы. Ара шаруашылығы. ерте заманнан бері бал ғана емес, басқа да құнды өнімдердің ([[ара уы]], [[прополис]], [[балауыз]], [[ара желімі]], т.б.) көзі болды. Қазақстанда Ара шаруашылығы кәсіпшілік ретінде алғаш [[Шығыс Қазақстан]] өңірінде дамыған. 1777 ж. Ресей ғалымы П.С. Паллас Үлбі өз-нің бойы бал арасын өсіруге қолайлы екендігін жазған. 1812 ж. Үлбінің ара өсірушілері бірнеше рет Ірбіт жәрмеңкесіне қатынасып, балдарының дәмі мен тамақтық сапасы жоғары екенін іс жүзінде дәлелдеді. 19 ғ-дың ортасынан бастап омарталар Жетісу мен [[Іле Алатауы|Іле Алатауларының]] көптеген жерлерінде, [[Ыстықкөл]] маңайына, [[Орта Азия]] елдеріне тарады. [[Тянь-Шань]] тау жүйесінің табиғаты бал арасы үшін ең қолайлы жер болды. Қазақстанда Ара шаруашылығының дамуы алмалы-салмалы омартаны кең қолданудан басталады, оған дейін бал аралары ағаш ұяларда өсіріліп келген болатын. Ара шаруашылығын дамытуға ғалымдар – Б.Герасимов, П.А. Ермаков, Е.П. Михаэлис, А.Н. Федоров, т.б. зор үлес қосты. Федоров ара өсіру мектебін ашып, өзі онда ақысыз дәріс берді. Ол Шығыс Қазақстанға бал беретін өсімдіктердің тұқымын алдырып, оны жергілікті ара өсірушілерге таратты және [[омарта|омартаға]]ға қажетті жаңа [[құрал-жабдық|құрал-жабдықтар]]тар әкелдірді. 1915 – 16 ж. оның басшылығымен Оңт.-батыс [[Алтай]] ара өсірушілерінің 2-съезі өткізілді. Бал араларын өсірумен атағы шыққан алғашқы қазақ [[Алматы облысы]] Қабанбай ауылының тұрғыны Ә.Құрманбаев болды. 1934 жылға дейін Ара шаруашылығы республиканың [[тау]] және тау етектеріндегі аудандарда ғана дамыды. Кейін омарталар Шығыс Қазақстан, [[Алматы]], [[Жамбыл облысы|Жамбыл]], [[Оңтүстік Қазақстан облысы|Оңтүстік Қазақстан облыстарының]] таулы аудандарында және [[Солтүстік Қазақстан облысы|Солтүстік Қазақстан облысының]]ның [[орман|орманды]]ды, егінді алқаптарында қанат жайды. Араның балы тағам ретінде, ал балауызы өнеркәсіптің [[металлургия]], [[радиотехника]], [[автомобиль]], [[химия]], т.б. салаларында шикізат ретінде пайдаланылады. Ал прополис, ара уы, т.б. осы сияқты ара өнімдері [[медицина|медицинада]]да, [[ветеринария|ветеринарияда]]да және [[косметика|косметикада]]да кеңінен қолданылады.

* [[Ара ұясы ]]

== Пайдаланылған әдебиет ==