Юкатан түбегі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Automated import of articles
(Айырмашылық жоқ)

18:27, 2011 ж. сәуірдің 6 кезіндегі нұсқа

Юкатан Түбегі, Орт. Америкадағы Мексика шығанағы мен Кариб теңізінің аралығында. Көпшілік бөлігі Мексикада (Юкатан штаты), оңт.-шығыс бөлігі Гватемала мен Белизге қарайды. Ю. т. Орт. Америка мойнағындағы құрлықтың ең енді өңірін құрайды. Мұнда Атлант мұхиты мен Тынық мұхитты бөліп жатқан құрлықтың ені 860 км-ге жетеді. Ауд. 180 мың км2 шамасында. Жер беті негізінен ойпатты, тек оңт.-шығысы ғана аласа таулы (Майя тауы, 1122 м). Түбек оңт-ндегі Мексика Кордильерасының жалғасы болып табылатын Сьерра-Мадре тауларымен қоса тектоник. тұрғыдан жас қозғалмалы алапқа жатады. Жерсілкіну жиі қайталанады. Жер бетіне неоген әктастары кең көлемде шығып жатады. Соған орай ылғалды климат жағдайында карст жер бедері пішіндері кең тараған. Мексика шығанағына қараған солт. және батыс жағалары аласа, лагуна сипатты. Кариб т-не қараған жағасы жарқабақты, маржан кемертастарымен жиектелген. Климаты тропиктік пассаттық, ыстық. Жыл бойы темп-ра бірқалыпты. Ең салқын ай мен ең ең ыстық ай-дың орташа темп-раларының айырмасы 3 – 5С. Жылдық жауын-шашын мөлш. солт-нде 500 мм-ден, оңт-нде 2000 мм-ге дейін. Карст құбылысының кең таралуына байланысты беткі ағыс дамымаған. Жауын-шашын мол түсуіне қарамастан су тапшы. Орт. мен оңт-нде еуропалықтар келгенге дейін мәңгі жасыл тропиктік орман өскен. Қазіргі кезде көп жерде олардың орнын цитрус плантациялары басқан. Солт-нде ксерофитті бұталар мен сирек ормандар таралған.