|
болған топ немесе топтар деген ұғымды
білдіреді. Яғни, белгілі бір себептермен
[[мұсылман]] қоғамына сай келмейтін діни
топтардың атауы болып табылады. Мұсылман қоғамдары арасында пайда болған
бөгде діни түсінік пен жорамал алғашқыда
атты шығармалары осы салада жазылған
алғашқы туындылар ретінде түрлі мақалалар туралы кең мәлімет береді. Сонымен
қатар, «мақала» сол кезеңдегі адамдарды келмейтінңадамдардың
тұрақты (өзекті) мәселесі деген мағынаға
және жүзеге асыруы үшін жіберілген.
== Ханафиттік мазһаб ==
===== Абу Ханифа Мұсылмандық құқықтың әдістемелік негіздерін жасаған. Оның мұсылмандық құқықтық-әдісінің негізгі қайнар көздері мыналар болып табылады: =====
1 — Құран;
2 — Сүннет (хадистерді мұқият талдап, ііріктелген);
3 — Мұхаммед пайғамбардың (с.ғ.с) сахабаларының айтулары. Табииндердің (сахабалардың ізін жалғастырушылар) айтулары сахабалардың айтуларындай болмайды. Себебі, олар Аллаһ елшісімен олар сияқты араласпаған;
4 — Қияс - Ислам фиқһында кең таралған ұқсастық (аналогия) бойынша үкім шығару әдісі;
5 — Истихсан - "бір нәрсені құптау", ол нәрсені дұрыс деп қабылдауға мағынасы жақын, бірақ бұл құпталатын нәрсенің дәлелі болмауы мүмкін.
6 — Иджма - ортақ көзқарасқа келу, яғни әртүрлі адамдардың бір мәселе төңірегіндегі көзқарастарының бір нүктеге шоғырлануы деп түсіндіріледі. Ижма сөзінің мұсылман құқығындағы ұғым мағынасы да оның сөздіктегі мағынасына саяды. Ижма ұғым ретінде «Мұхаммед Пайғамбардың үмбетінен болған мужтахидтердің Мұхаммед Пайғамбар қайтыс болғаннан кейінгі қандай да бір дәуірле шариғи бір мәселеге үкім шығаруда ортақ пікірді ұстануы» деген түсінікті береді.
7 — Урф немесе әдет - салт-дәстүр бойынша негізделген, қалыптасқан ой-пікір.
Абу Ханафидің өсиеті ауызша түрде айтылған, шәкірттері оның мазһабының жайын жүйелендіріп жазып алған. Абу Ханафи мектебінің сақталуында негізгі рөл атқарған сахибайн "екі оқушы" - Абу Юсуф және Мұхаммед ибн әл-Хасан аш-Шәйбәни.
== Маликиттік мазһаб ==
=====Малик ибн Анас негізін салған. негізгі қайнар көз ретінде:=====
1. Құран;
2. Сүннет;
3. Мединеліктердің әрекеттері, яғни, пайғамбардан кейін Мединеде қалғандардың әрекеттеріне сенімділік білдіріген болса. Малик бұл қайнар көзді хадистерге қарағанда сенімді деп есептеген:"мың адамнан мың ұрпаққа берілген ақпарат бір немесе бірнеше адамнан берілген ақпараттан артық".
4.Пәтуа (консенсус; лат. consensus — келісу, бірауыздылық)— a)даулы мәселелер бойынша дауысқа салмай келіссөз барысында ортақ келісімге келу. Оқу-білім мекемелерін басқару процесінде шешім қабылдаудың бір амалы; b) белгілі бір іс жөніндегі бітім, тоқтам, келісім; ислам дінінде шариғат бойынша керекті мәселе, іс жөнінде дін басы муфтидің, бас қазының шығарған қарары, шешімі, тоқтамы, қорытындысы. Мұсылмандар үшін пәтуа — бұлжытпай сөзсіз орындалуға тиісті заң, міндет, парыз. Пәтуа, әдетте, қағида, ереже, нұсқау түрінде жазылып, мұсылмандарға жария етіліп, таратылып отырған.
5. Қияс, истислах.
6. Садду аз-Зарайи — қандай да бір залал келтіретін немесе қандайда бір күнә жасауға алып келетін әрекет, зат. Ибн Анас бойынша күнәға әкелетін әрекет немесе зат - кінәлі және тыйым салынған, ал жақсылыққа әкелген - қолдауға лайық.
==Исламның түсіндірілуі==
Ұлы [[Аллаһ|Аллаһтың]] бұйрықтарында Исламның түсіндірілуі ерекше орын алады. Аллаһтың аяттарын түсіну және әлемді тану
| 