06:24, 2011 ж. қарашаның 7 кезіндегі нұсқа өңдеу GaiJinBot (талқылау \| үлесі) 82 019 edits ш ГЕОМЕТРИЯЛЫҚ ОЮЛАР дегенді Геометриялық оюлар дегенге жылжытты: Renaming all uppercase titles to lowercase ← Ескірек өңдеме		19:21, 2014 ж. ақпанның 23 кезіндегі соңғы нұсқа өңдеу жоққа шығару Ерзатова Мөлдір (талқылау \| үлесі) 25 edits Өңдеу түйіні жоқ
1-жол: Геометриялық өрнектерді ромбылар, иректер, жұлдызшалар, ұшбұрыштар және көпбұрыштар құрайды. Қазақ ою-өрнегінің геометриялық түрі көшпелі халықтарға байырғы заманнан-ақ нақты сандар мен грек математигі Пифагор заңдарының белгілі болғаны туралы мағлумат береді. Өйткені біздің ата-бабаларымыз тек көшіп-қонып қоймай, сонымен қатар ірі қалаларда өмір сүрген. Олардың арасында қолөнершілер,саудугерлер,құрылысшылар көп болған. '''Геометриялық оюлар''' — түрлі бұйымдар мен құрылыстарды әшекейлеу әдісінің геом. элементтерге негізделген түрі. [[Қазақстан]], [[Орал]], Бат. Сібір, т.б. өлкелерде қола дәуірінен бастап белгілі. [[Ә.Х. Марғұлан]], [[К.А. Ақышев]], т.б. зерттеген. Қазақ жерінен табылған көне мұралардан Геометриялық оюлар [[ромб]], шаршы, тік және көлбеу үшбұрыштар мен көпбұрыштар, жұлдызша, меандр бейнелерінде кездеседі. Геометриялық оюлар қола дәуірінде түрлі бұйымдарды, әсіресе, қыш ыдыстарды безендірудің негізгі тәсілі болды. Бұл оюлар жай ғана әшекей түрі емес, алдымен, далалық тайпалардың өзін қоршаған кеңістікті қабылдауынан туған дүниетанымын білдіреді. Яғни, геом. рәміздер қола дәуірі тайпалары үшін әлемді сипаттаудағы белгілер кешені қызметін атқарса, сақ дәуірінде мұның орнын “аң стилі” басты. Геометриялық оюлардың негізгі сарындары кейінгі қазақ өнерімен ұштасып “[[қошқар мүйіз]]”, “жұлдызша” оюларымен және тұс киіз, алаша, ағаштан жасалған бұйымдарды әшекейлеуде тұрақты түрде пайдаланылды. Сондай-ақ қазіргі қазақ өнерінде, көбінесе, өсімдік өрнегімен астасады. Өсімдікті оюлармен араласқан геометриялық өрнектерді Бабажы-қатын (Х-ХІғғ.), Айша бибі (ХІ-ХІІғғ.),Қожа Ахмед Иассауи (ХІІІ-ХІVғғ.), және т.б. монументті құрылыстардан көруге болады. Геометриялық ою-өрнектерді көбіне ағашты көркемдеп өңдеуде,уй-іші мен жиhаз бұйымдарын, музыкалық аспаптар мен аңшылық саймандарды әшекейлеуде өте жиі қолданылады. ~~==Пайдаланылған әдебиет==~~ Геометриялық ою-өрнектердің соңғы жақтары сопақ жұмырланған қисық сызықтар сынығынан тұрады. Олар ирек (ирексу) деп аталады. Ирексудың шегі болмауы мүикін. Олармен бешпеттерді,камзолдарды, шапандарды және тақияның жиегін, сондай-ақ сақина,білезік, қапсырма, алқа секілді зергерлік буйымдарды, ши тоқымаларын, сырмақтарды,кебежені, жұқааяқтарды, ыдыс-аяқ пен киім-кешектерді әшекелейді. [[Санат:Мәдениет]] ~~“Қазақ Энциклопедиясы”, 2-том~~ ~~{{stub}}~~ ~~{{wikify}}~~

Геометриялық оюлар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық