Жарық: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш 5.63.66.98 (т) өңдемелерінен Xqbot соңғы нұсқасына қайтарды
8-жол:
'''Жарық жылдамдығы, '''с'''''' – кез келген электрмагниттік толқындардың (оның ішінде жарықтың да) бос кеңістіктегі (вакуумдағы) таралу жылдамдығы; іргелі физикалық тұрақтылардың бірі. Жарық жылдамдығының шамасы материалдық дененің массасы мен толық энергиясын байланыстырып тұрады. Санақ жүйесі өзгерген кезде координатты, жылдамдықты және уақытты түрлендіру жарық жылдамдығы арқылы өрнектеледі. Жарық жылдамдығын алғаш рет 1676 ж. [[Юпитер]] серіктерінің тұтылулары арасындағы уақыт аралығының өзгеруі бойынша дат астрономы [[Оле Ремер]] өлшеді (бақылау нәтижесінде с=215000 км/с болды). Жарық көзі ретінде лазерлерді пайдаланып жүргізген өлшеулер нәтижесінде жарық жылдамдығын өлшеу дәлдігі жоғары көтерілді: '''с=299792,5•0,15 км/с'''. Қазіргі кезде жарық жылдамдығының вакуумдағы мәні үшін ресми түрде '''с=299792,458•1,2 м/с''' қабылданған.
[[Сурет:Speed of light from Earth to Moon.gif|thumb|820px|center|Жарықтың Жерден Айға дейін жылдамдығының уақыты]]
 
== Жарық интерференциясы ==
'''Жарық интерференциясы''' – жарық толқындарының қабаттасуы нәтижесінде бірін-бірі күшейтуі немесе әлсіретуі. Егер екі толқынның өркештері мен өркештері, сайлары мен сайлары дәл келсе, онда олар бірін-бірі күшейтеді; ал біреуінің өркештері екіншісінің сайларына дәл келсе бірін-бірі әлсіретеді. Жарық интерференциясы кезінде қабаттасқан жарық шоғының қарқындылығы бастапқы шоқтың қарқындылығына тең болмайды. Механикалық толқындар да интерференцияланады. Жарық интерференциясына қатысты кейбір құбылыстарды [[Исаак Ньютон]] бақылаған. Бірақ ол өзінің корпускулалық теориясы тұрғысынан бұл құбылысты түсіндіре алмады. 19-ғасырдың басында ағылшын ғалымы [[Томас Юнг]] және француз физигі [[Огюстен Френель]] жарық [[интерференция]]сын толқындық құбылыс ретінде түсіндірді. Кез келген жарық толқындары қабаттасқанда интерференция құбылысы байқалмайды. Тек когерентті толқындар ғана интерференцияланады. Жарық интерференциясының көмегімен жарық толқындарының ұзындығы өлшенеді, спектр сызықтарының нәзік түзілісі зерттеледі, заттың тығыздығы мен сыну көрсеткіші тәрізді қасиеттері анықталады.
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Жарық» бетінен алынған