Сөйлем: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Arystanbek (талқылау | үлесі) ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB |
||
1-жол:
{{Shortcut1|Грамматика}}
'''Сөйлем''' - біршама аяқталған ойды білдіретін сөздер, я сөздер тобы.<ref>
"Сөздік-Словарь", 2005. ISBN 9965-409-88-9</ref>
Тиянақталған ойды ауызша да, жазбаша да білдіруге болады. Ауызекі сөйлеуде сөйлем мен сөйлемнің арасында кідіріс (пауза) болады. Жазуда бір сөйлем екінші сөйлемнен [[нүкте (тыныс белгісі)|нүкте]], [[сұрау белгісі|сұрау]] және [[леп белгісі|леп белгілерінің]] бірімен айырылады.
Сөйлемдер айтылу мақсатына және дауыс ырғағына қарай '''хабарлы, сұраулы, лепті, бұйрықты''' болып төртке бөлінеді.
== Хабарлы сөйлем ==
'''ХАБАРЛЫ СӨЙЛЕМ''' — сөйлемнің бір түрі. Хабарды, ақпаратты баяндау мақсатында айтылады.
'''''Хабарлы сөйлемнің''' негізгі [[грамматика
# [[
# Өзіне тән [[интонация
# Арнаулы құрылысы бар баяндауыш мүшені тірек етіп құрылады. Мысалы, ''Оны бұзуға болмайды'';
# [[Бастауыш]], [[баяндауыш]] деп тануға келмейтін, тірек мүше деп аталатын [[компонент
Хабарлы сөйлем деп біреу я бірдеме туралы хабарлай айтылған сөйлемді дейміз.
Хабарлы сөйлемді айтқанда, оның аяғында дауыс бәсеңдейді. Жазуда хабарлы сөйлем соңына нүкте қойылады.
== Сұраулы сөйлем ==
Line 52 ⟶ 47:
*[[ҚазаҚ Энциклопедиясы|"ҚазаҚ Энциклопедиясы"]] 9 том
=Сөйлем=
'''Сөйлем''' – тілдің [[грамматика
[[Синтаксис
* Сөйлемдер айтылу мақсатына қарай '''хабарлы, сұраулы, бұйрықты, лепті'''; құрылысына қарай '''жай''' және '''құрмалас''';
* Баяндаудың шындыққа қатысы жағынан болымды және болымсыз;
* '''Тұрлаулы, тұрлаусыз мүшелердің''' қатысына қарай '''жалаң''' және '''жайылма''';
* [[Баяндауыш
* [[Бастауыш
* Субъект мәнінің ерекшелігі жағынан белгісіз '''жақты''', '''жалпылама''' жақты;
* Сондай-ақ [[сөйлем мүшелері
==Тағы қараныз:==
* [[Сөз айшықтары]]
* [[Сөз варианттары
* [[Сөзге морфемдік талдау]]
* [[Қаратпа сөз]]
Line 77 ⟶ 72:
* [[Сөздің лексикалық мағынасы]]
* [[Сөздің негізі]]
* [[Сөздің ішкі формасы
* [[Сөзжасам]]
* [[Сөз қолданыс]]
* [[Сөз құрамы]]
* [[Сөз мәдениеті]]
* [[Сөз таптары
* [[Сөзтұлға]]
* [[Сөз тіркесі]]
Line 122 ⟶ 117:
* [[Сөз енгізу құрылғысы]]
==Дереккөздер==
<references/>
{{Stub}}▼
{{wikify}}
{{Суретсіз мақала}}
[[Санат:Қазақ тілі]]
[[Санат:Грамматика]]
Line 134 ⟶ 130:
[[Санат:Орфография]]
[[Санат:Лексика]]
▲{{Stub}}
|