Көмірсулар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Көмірсулар''' - химиялық құрамы С_m(H₂O)_n яғни [[көмірсутек]]+[[су]], аты осыдан шыққын) формуласымен өрнектелетін табиғи органикалық қосылыстар класы. '''Көмірсулар''' — химиялық құрамына қарай үлкен екі топқа бөлінеді: мономерлік К. немесе моносахаридтер және полимерлік '''Көмірсулар'''— [[молекула]]дағы моносахаридтік қалдық санына байланысты олигосахаридтер мен полисахаридтерге бөлінетін Моносахаридтердің [[конденсация]] өнімдері. Ашық түрдегі моносахаридтердің типтік формалары: альдоза үшін СН₂ОН(СНОН)_nСНО; кетоза үшін СН₂ОН(СНОН)_nСОСН₂ОН, мұндағы n>1. Моносахаридтердің көп бөлігінде тармақталмаған көміртектік тізбекпен біральдегидтік (альдозалық) немесе кетондық (кетозалық) топ болады. Тізбектеп көміртек [[атом]]ының санына орай моносахаридтер [[тетроза]]ға (С₄), [[пентоза]]ға (С₅), [[гексоза]]ға (С₆), т.б. бөлінеді. Кейде [[кетоза]] атауына "ул" жұрнағы жалғанады (мысалы, [[пентулоза]], [[гептулоза]], [[нонулоза]], т.б.). Моносахаридтерде көміртектің асимметриялық атомдары болады және оптик. белсенді стереоизомерлер түзіледі. Көмірсулар табиғи көзден алынады. Барлық тірі организмнің құрамында болады. Көмірсулар тамақ ([[глюкоза]], [[крахмал]], пектиндік заттар), тоқыма және қағаз ([[целлюлоза]]) өнеркәсіптерінде, микробиологияда (Көмірсуларды ашы-ту арқылы спирт қышқылдар, т.б. алу) қолданылады, [[медицина]]да дәрі-дәрмек жасау үшін пайдаланылады. [[Фотосинтез]] нәтижесінде [[атмосфера]]дағы су мен көмір қышқыл газынан түзілетін көмірсулар табиғи айналымда болады. <ref>О.Д.Дайырбеков, Б.Е.Алтынбеков, Б.К.Торғауытов, У.И.Кенесариев, Т.С.Хайдарова

Шымкент. “Ғасыр-Ш”, 2005 жыл. ISBN 9965-752-06-0 </ref>

<ref> Биология: Жалпы білім беретін мектептің, 9-сыныбына арналған оқулық, 2-басылымы, өңделген/ М. Гильманов, А. Соловьева, Л. Әбшенова. - Алматы: Атамұра, 2009. ISBN 9965-34-927-4 </ref>