Қорғаныс: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

[[Сурет:9thCompanyAwarded.gif|thumb|]]'''Қорғаныс аймағы''' — инженерлік құрылыстармен жабдықталған жергілікті жер ауданы. Қорғаныс аймағы құрамалар (бірлестіктер) ұрыстық ретке (операцияға тізілу) жайылып, қорғаныс ұрысын (шайқасын) жүргізеді. Ұлы Отан соғысы жылдары мен соғыстан кейінгі кезенде қорғаныс аймағы тактикалык және оперативтік болып бөлінген.

'''Қорғаныс ауданы''' — қорғаныстағы бөлімшелердің, бөлімдердің, батальондардың және полктердің жаудың шабуылын қорғаныстың алдыңғы шебіне жеткізбей тоқтатып, тойтарыс беретін немесе қарсылас сыналап кірген жағдайда оны атыспен және қарсы шабуылға шығу арқылы қуып шығып, қорғаныстың бастапқы қалпын сақтап қалу үшін қолданылатын қорғаныс аймағы. Қорғаныс ауданы [[атыс]] құралдарын барынша қолдануға, әсіресе [[ядролық қару|ядролық қаруларды]]ларды пайдалануға негізделеді. Бірінші эшелондағы батальондар — көлденені 3 км, үзындығы 2,5 км, роталар — көлденеңі 1,5 км, взводтар — 750 м аудандағы қорғанысты алады.

[[Сурет:BUK air defense battery, 2002.jpg|thumb|]]

'''Қорғаныс белсенділігі''' — қорғаныстағы әскерлердің қарсыласқа көрсететін үздіксіз әсері; қорғанысты ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын негізгі бір талап. Қорғаныс белсенділігі қарсыластың шабуылға және лап қоюға дайындалу кезеңінде оны [[авиация|авиациялық]]лық және [[атыс]] соққыларына ұшыратуға, сондай-ақ қорғаныс ұрыс барысында аса қауіпті өңірлеріне (бағытына) қорлар және атыспен маневр жасауға негізделеді. [[Ұлы Отан соғысы|Ұлы Отан соғысында]]нда әскерлердің Қорғаныс белсенділігі дайындалған шептерді (позицияларды) қарсы соққылар және қарсы шабуылдармен ұстап түруда, танкіге қарсы және басқа қорларды кен қолдануда жатыр.

'''Қорғаныс қоршауы''' — белгілі бір объектінің немесе оның маңайының периметрі бойынша орналасқан бекініс желісі. [[Қорғаныс]] қоршауы болған, олардың әрқайсысы қорғаныс жолағы (шебі) ретінде жабдықталған. Мыс., 1942 ж. [[Сталинград]] маңында сыртқы, ортаңғы, ішкі және қалалык 4 Қорғаныс қоршауы құрылған.(Оборонительный обвод) — белгілі бір объектінің немесе оның маңайының периметрі бойынша орналасқан бекініс желісі. Қорғаныс қоршауы болған, олардың әрқайсысы қорғаныс жолағы (шебі) ретінде жабдықталған. Мыс., 1942 ж. [[Сталинград]] маңында сыртқы, ортаңғы, ішкі және қалалык 4 Қорғаныс қоршауы құрылған.

[[Сурет:Comoran Defense Force.jpg|thumb|]]'''Қорғаныс позициясы''' — [[мотоатқыштар]] мен [[танк]] бөлімдерінің қорғаныс ұрыстарын жүргізуге арналган аймағы. Қорғаныс позициясы аралары 1 1,5 км кашықтықта әрналасқан рәталардан, тірек пунктінен тұрады. Қорғаныс позициясы инженерлік тәсілмен [[атыс]] шебін есепке ала отырып, танк бөлімдеріне және танкіге қарсы қолданылатын құралдарға арналып ұйымдастырылады, әр түрлі [[атыс]] құралдары үшін окоптар қазылып, әскерлер үшін паналар және т.б. қорғаныс құрылыстары жасалады.

[[Сурет:Guana Defense Forces.JPEG|thumb|]]'''Қорғаныс тығыздығы''' — қорғанысқа қажетті 1 километрге сай күштер мен құралдардың орташа санымен есептелген ұрыс қимылдары аудандарының (бағыттардың, алқаптардың, өңірлердің) әскермен және әскери техникамен толтырылу дәрежесі. Ол қорғаныстағы маңызды бағыттарға күштер мен құралдарды шоғырландырудың көрсеткіші болып келеді және операцияға (ұрысқа) деген колбасшының (командирдің) шешімін білдіреді.

'''Қорғаныс шебі''' — әскердің қорғаныс әрекетін жүргізуі үшін инженерлік тұрғыда дайындалған алқап. [[Қорғаныс]] шебі бірінші негізгі алқап, екінші аралық, [[армия|армиялық]]лық, маңдайшептік болып бөлінеді. Қорғаныс тереңдігінде бөліктік Қорғаныс шебі құрылуы мүмкін.

'''Қорғаныстағы атыс жүйесі''' — бөлімшелерде, құрамалар мен бөлімдерде қарапайым [[қару|қарудың]]дың барлық түрлерінің атысын ұрыс мәніне сәйкес, жергілікті жер мен қарсыласты жою үшін инженерлік бөгеттер сипатыл ескере отырып даярлауды үйлестірудің бірыңғай жоспары бойынша ұйымдастырылады. Ол қорғаныстың кіре берісіндегі, алғы шеп алдындағы, қаптал мен [[қорғаныс]] терендігіндегі барлық, [[қару]] түрлерінен жаппай, шоғырландыра және бөгей [[атыс]] аудандарын, өңірлері мен шептерін, сондай-ақ кез келген қатер төнген багыттарға немесе өңірлерге атысты тез шоғырландыру маневрлерін қамтиды.

'''Қорғаныстағы ұрыс''' — қарсыласқа айтарлықтай шығын келтіре отырып, оның шабуылын тойтару, маңызды аудандарды ([[шеп|шепті]]ті, объектілерді) бермей ұстап тұру, сол арқылы әскердің қарсы шабуылға шығуына жағдай жасау мақсатында жүргізілетін әскердің тактикалық қимылынын бір түрі.

[[Сурет:Sukhoi Su-30 inflight.jpg|thumb|Қорғаныс ]]'''Қорғаныстың алғы шебі''' — [[жаяу әскер|жаяу әскерлерді]]лерді күш құралын байланыстыратын бірінші ор. Қорғаныстың алғы шебі шабуылға шыққан жау өскерін тойтарып, соққы беретін негізгі күштің шебі болып табылады. Қорғаныстың алғы шебін жау көзінен жасыру үшін оны жердің, сол алкаптың табиғи белгілеріне, көрінісіне сәйкес тасалау қажет. Қорғаныстың алғы шебінің алдында жауды жаңылдыратын шеп құрылып, онда белімше, бөлім орналасады. Қорғаныстың алғы шебінің алдындағы [[су]], тік жар, ми батпақты [[жер]], [[өзен]] және т.б. танкілер ете алмайтын кедергілер қорғанысты күшейте түседі.

'''Қорғаушы армия''' — қарулы күштердің бейбіт жағдайдан [[соғыс]] жағдайына көшуіне, шекараны жаудың Құрлықтан, теңізден, әуеден, тұтқиылдан жасаған шабуылынан қорғауға, мемлекеттің негізгі әскери күштерін шоғырландыруға және күшейтуге арналған бөлім. Қорғаушы [[армия]] құрамына шекараның ұзындығына, төнген қауіпқатердің көлеміне қарай, қуатты қарумен жабдықталған бірнеше жалпы әскерлік құрамалар кіруі ықтимал. Қорғаушы армия әдетте мемлекет шекарасының бекінісі мықты аудандарына сүйенеді.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы:"Мектеп" ААҚ , 2001 </ref>