'''Гнейс''' <ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Геология— Алматы: "Мектеп" баспасы", 2003.ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2</ref>— аймақтық [[Метаморфизм|метаморфизмніңметаморфизм]]нің жоғары сатысында (В<sub>2</sub> және С<sub>2</sub> фацияларында) қышқыл магматиттер мен олардың туфтары және сазды, аркөзды шөгінді жыныстардың өзгеруінен пайда болатын метаморфтық [[таужыныс]].
* Гнейс негізінен қызғылт, ақшыл түсті келеді, кейді сұр түрі де кездеседі.
* Басты [[Минерал|минералыминерал]]ы [[Дала шпаттары|далашпаттар]] (микроклин мен олигоклаз). Кварц көбінесе едоуір мөлшерде кездеседі, тек диорит-гнейс, сиенит-гнейстерде болмайды не аз болады. Гнейсте қосымша минералдар биотит, горнбленд, пироксен, гранат (альмандин), ставролит, силлиманит, кордиерит болып келеседі. Жоғары қысым (С<sub>2</sub>-фация) гнейс теріне кианит тон. Магматиттер бойынша қалыптасқанын ортогнейстер, шөгінді жыныстар бойынша түзілгендерін парагнейстер дейді.
* Гнейс тердің бітімі гнейстік, жолақты, шомбал, көзді, құрылымы [[Кристалл|кристаллобластықкристалл]]областық, порфиробластық болады.
