Прокариоттар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
92.47.179.48 (талқылауы) істеген нөмір 1959394 түзетуін жоққа шығарды |
ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB |
||
1-жол:
[[Сурет:Average prokaryote cell- ru.svg|thumb|300px]]
'''Прокариоттар''' — Прокариоттарға микроорганизмдер мен көк-жасыл балдырлар жатады. Прокариоттардың мөлшері өте кішкентай, ұзындығы — 1—10 мкм. Прокариоттардың [[эукариот
Кейбір микроорганизмдерде [[мембрана]] құрылымдары аэробты тыныс алу процестеріне катысады. Негізінен, прокариоттар жасушаның жай екіге бөлінуі арқылы көбейеді, яғни аналық жасуша екі жас жасушаға тікелей бөлінеді.
==Прокариоттардың маңызы==
Ертеде прокариотты организмдер арқылы өте көп жұқпалы аурулар тараған. Көптеген елдерде халыктың аурудан қырылып қалғаны тарихтан белгілі. Олар — тырысқақ, күйдіргі, оба (әр жануарларда әр түрлі аталады), т.б. аурулар. [[Қазақстан
Асқазан, тоқ ішек жаралары және қарындағы ісік, карып асты безінің ісік аурулары — [[хеликобактер пилориум]] микроорганизмі арқылы таралады. Аурулардың осы микроорганизмдер арқылы тарайтынын 1983 жылы [[Австралия]] дәрігерлері [[Б. Дж. Маршал]] мен [[Дж. Р. Уоррен]] ашқан. Б. Маршал осы микроорганизм жасушасының себіндісін (культурасын) ішіп, өзіне тәжірибе жасап көрген. Жарты айдан соң ол [[гастрит
Ішек және асқазан аурулары тазалық сақтамаған кезде қол орамал арқылы прокариотты организмдерден жұғады. Сондықтан да коғамдык орындарға барғанда, қолды сабынмен жақсылап жуған дұрыс және шыбын-шіркей, тарақандардан сақтанған жөн. Қазіргі кезде ғылымның жетістіктеріне байланысты, осы прокариоттар тарататын кауіпті ауруларға қарсы емдеу жұмыстары жақсы жолға қойылған. Прокариоттардың өзінен өндірілетін биологиялық белсенді заттар — [[антибиотик
[[Микроб
Біздің республикамызда [[Ақмола облысы]] [[Степногор қаласы
1 г топырақтың құрамында 300 млн-нан 2 млрд-қа дейін бактериялар болады. Барлық сыра, [[шарап]], [[спирт]], және техникалык өнімдер ([[ацетон]], сірке қышқылы) шығаратын зауыттар прокариотты организмдерді пайдаланады. Адамзат ертеден-ақ май, ірімшік, әр түрлі сүттен алынатын өнімдерді алу үшін ашытқы бактерияларын пайдаланған. Ұлттык тағамдар мен сусындар үшін ([[айран]], [[қымыз]], [[шұбат]], [[күрт]], т.б.) ашытқы бактерияларын қолданған. Көк-жасыл балдырлар пайдалы прокариоттарға жатады. Олар атмосфералын азотты игеріп, оны нәруыз құрамына байланыстырады.
Көк-жасыл балдырларды топыракты биологиялық азотпен тыңай-ту үшін қолданады. Мысалы, жапон шаруалары көк-жасыл балдырларды күріш шаруашылығына пайдаланады. Көк-жасыл балдырлар органикалық заттармен ластанған сулы жерде жақсы өсетіндіктен, олар ластанудан тазартудың [[биоиндикаторы]] болып саналады.<ref>
==Дереккөздер==
<references/>
{{Biosci-stub}}▼
{{wikify}}
[[Санат:Прокариоттар]]
▲{{Biosci-stub}}
{{Link FA|eu}}
|