20:44, 2013 ж. наурыздың 11 кезіндегі нұсқа өңдеу Legobot (талқылау \| үлесі) 123 020 edits ш Bot: Migrating 95 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q8068 (translate me) ← Ескірек өңдеме		23:17, 2014 ж. сәуірдің 18 кезіндегі нұсқа өңдеу жоққа шығару ArystanbekBot (талқылау \| үлесі) Боттар, Интерфейс әкімшілері, Администраторлар 138 844 edits ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB Жаңарақ өңдеме →
3-жол: [[File:Flood102405.JPG\|thumb\|Флорида маңы селі, қазан айы 2005 жыл.]] [[File:Trapped woman on a car roof during flash flooding in Toowoomba 2.jpg\|thumb\|.]] [[File:BDF0.jpg\|right\|thumb\|]] '''Сел'''<ref> Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Геология—Алматы: "Мектеп" баспасы", 2003.ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2 </ref> (''арабша сайль — жойқын тасқын'') — таулы аудандарда мұздықтардың, қардың мөлшерден артық еруінен, нөсерлі жауын-шашындардан, жер сілкінуден, тау өзендерінің арнасынан асып тасуынан пайда болатын табиғаттың жойқын құбылысы. Тас аралас саз-балшықтардың таудан төмен ағыла қүлауымен сипатталатын, кенеттен басталып, барынша қарқынды өтетін мейлінше залалды құбылыс; әдетте нөсер жауындар әсерінен, кейде тау шатқалдарындағы қардың не мұздықтың жаппай еруінен туындап, шағын өзенше аңғарлары мен жылғалар бойын қуалай құлайды. Сел тасқыны құрамына қарай ''саз-балшықты, тастыбалшықты'' және ''сулы-тасты'' селдер болып үш түрге бөлінеді. 15-жол: ==Сел алдын алу== [[1963]] жылы шілде айында бірнеше тәулікке созылған ыстық аптаптың әсерінен [[мұздық]] пен қардың мол еруінен Жарсай мұздығындағы көл суы ернеуінен асып, жарты сағат шамасында [[Есік көлі~~\|Есік көліне~~]]не шамамен 6 млн. м<sup>3</sup> лай мен тасты ағызып әкелді. Сел қаупі күшті өзендерге бөгеттер салу, каналдар қазу, ағаштар отырғызу және алдын-ала болжау, халыққа хабарлау жұмыстарын ұйымдастыру сел апатының зардабын кемітетін шаралар. [[Алматы]] қаласын сел апатынан қорғау үшін 1966 жылы [[Медеу Шатқалы\|Медеу шатқалында]] дүние жүзінде алғаш рет тауды бағыттап қопару әдісімен [[Медеу бөгеті]] салынды. Ауданы 40 мың км<sup>2</sup> жерге селге қарсы ғылыми-зерттеу, жобалау-конструкциялық жұмыстар кешені жүргізілді. Селдің алдын алу мақсатында Қазақстанда “Қазселденқорғау” мекемесі құрылып, сел [[мониторинг~~\|мониторингі~~]]і ұйымдастырылған. ==Дереккөздер== ~~==Пайдаланған әдебиет==~~ <references/> {{Geology-stub}}▼ {{wikify}} [[Санат:Геология]] ▲{{Geology-stub}} {{Link FA\|sl}}

Сел: Нұсқалар арасындағы айырмашылық