Метафора: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

*“Қолына алып шашақты сан мың найза, Жауынгер күн келеді жалаулатып”

“Ақын – жел, есер, гулер жүйрік желдей, Ақын – от, лаулап жанар аспанға өрлей” (Мағжан). <br />

 

'''Метафора''' әрдайым ауыспалы мағынада жұмсалады. Соның өзінде кемінде екі мағына болуы мүмкін. Сонысына байланысты метафора екі түрлі қызмет атқарады: белгілі бір затқа, құбылысқа немесе адамға сипаттама беру және сол заттың, құбылыстың немесе адамның атын атау ([[номинация]]). Бірінші жағдайда метафора сөйлем ішінде [[баяндауыш]] болады да (''Сен қасқыр екенсің''), екінші жағдайда [[бастауыш]] немесе [[толықтауыш]] болады (''Қасқыр қайда кеткен? Ол қасқырмен көп байланыса берме''). Сөйлеу практикасында қалыптасып қалған аң атаулары ғана (аю, түлкі, қоян, доңыз, қой, ит т. б.) ғана емес, метафора қызметінде адам болмысындағы, қызметіндегі әр алуан жайлар алына береді (бастық, чиновник, ғұлама, әкім т. б.). Мундай жайлар, сөйлеу жағдайында анық байқалып отырады; (''Мынауың дайын тұрған ғұлама ғой! - Өзір ғұламалық ертерек шығар, бірақ түбінде болып қалатын да сыңайы бар'').

==Метафораның басқа троптарға ұқсас қасиеттері ==

<poem>Күннің көзі малшы болып,

Найзағайы қамшы болып,

*Бірінші жағдайда сөздің сыртқы белгісі алынады. Мысалы,'' кілт— есіктің кілті, мәселенің кілті; бастау — бұлақтың бастауы, шығармашылық бастау'' т. б.

*Екінші жағдайда метафора жасайтын сөздердің семантикасына, ішкі мазмұнына үңілуге тура келеді (түлкі — аң, айлакерлік белгісі; балшық — зат атауы, адам мінезіндегі ынжықтық т. б.).

 

<references/>

{{wikify}}

 

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Грамматика]]

[[Санат:Қазақ тілі]]