Жүрек аурулары: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш «Khan_Academy_heart_disease.ogv» деген аластатылды, бұны Ортаққордың қатысушысы Fastily жойған, себебі: [[commons:Commons:Deletion requests/Files in Category:Khan Acade...
ш clean up, replaced: Пайдаланылған әдебиет → Дереккөздер using AWB
16-жол:
[[File:Heart ant wall infarction.jpg|thumb| alt=A.| ''Инфаркт''.]]
 
'''Жүрек аурулары''', әр түрлі аурулардың асқынуынан немесе жүрек және қантамыр жүйесі қызметі бұзылуы мен зақымдануынан пайда болатын аурулар. Жүрек ауруларының жиі кездесетін түрлері: [[ревматизм]], [[гипертония]], [[жүрек ақауы]], [[жүрек демікпесі]], [[жүрек]] және [[қан тамыр неврозы]], [[миокард инфарктысы]], [[гипотония]], т.б. Жүрек ақауы – жүрек қарыншалары мен жүрекшелерінің арасындағы қан өтетін саңылау тарылып, жүрек қызметінің бұзылуы. Мұның туа және жүре пайда болатын түрлері бар. Туа пайда болған жүрек ақауы көбіне ұрықтың дамуы кезінде, жүректің қалыпты жетілмеуінен болады. Жүре пайда болатын жүрек ақауы, негізінен, баспа, мерез, т.б. аурулардың асқынуынан болады. Бұл жағдайда жүректің ішкі қабаты қабынып, қақпақшалар беріштеніп, кішірейіп, жүрекше арасындағы саңылауды толық жаба алмайды. Сондықтан қарынша жиырылғанда қан жүрекшеге қайта құйылып, оны кернеп әлсіретеді. Қан айналысы бұзылып, жүрек қызметі нашарлайды. Адам алғашқы кезде ауруын сезбейді. Ауру асқынған кезде науқас ентігеді, жүрегі қағып, шаншып, қан айналысы төмендейді, қол-аяғы ісінеді. Жүрек және қан тамыр неврозы – жүрек және қантамыр жүйесі қызметінің бұзылуы мен зақымдануы. Бұлар үш топқа бөлінеді. Бірінші тобы – жалпы невроз (неврастения, истерия, т.б.). Бұл кезде жүректің соғуы бұзылады. Клиникалық белгісі: адамның беті қызарады, сұрланады, басы ауырады. Екінші тобы – гипертония, гипотония аурулары. Бұл аурулар мидың жүрек пен қан тамырының жұмысын реттейтін жүйке орталығы қызметінің бұзылуынан, сондай-ақ, ми қыртысының ауруға шалдығуынан пайда болады. Үшінші тобына вегетативтік жүйке жүйесін зақымдап, кейін ми қыртысына таралатын жүйке аурулары жатады. Ауру көбіне адамның жеке органдарында дамып, кейін жұлын және симпатикалық жүйке жүйесінің басты бөлімдеріне таралады. Бұған [[Меньер ауруы|Меньер]], [[Рейно ауруы|Рейно аурулары]], [[Вольфра – Паркинсон – Уайт синдромы]], [[бас сақинасы]], [[стенокардия]], [[жүрек аритмиясы]], [[жүрек тосқауылдары]], т.б. жатады. Бұлардан басқа да Жүрек Аурулары бар. Мысалы, Жүрек демікпесі; қ. Демікпе. <ref>[[Қазақ энциклопедиясы]]</ref>
'''Жүрек пен қантамырлар жүйесінің аурулары''' әр түрлі жағдайларға байланысты.
# Бұлшықеттерге ауыр күш түсіретін жұмыстар - жүрек бұлшықеттеріне зақым келтіріп, жиырылу әрекетін төмендетеді. Жүрек бұлшықетін қанмен жабдықтайтын қантамырларды қанқатпа бітеліп, оттегі мен қоректік заттарды тасуға кедергі жасайды.
35-жол:
==Қаназдық==
'''''Қаназдық''''' (анемия) - қанда [[эритроцит|эритроциттердің]]тердің азайып, [[гемоглобин|гемоглобиннің]]нің кемуінен болатын ауру. Қаназдықтың болу себептері: денеден көп қан кету; химиялық заттардың, удың, безгек ауруының әсерінен эритроциттердің тіршілігін жоюы; кемік майы, бауыр, көкбауырдың зақымдануы; эритроциттердің түзілуіне қатысатын заттардың (темір, В<sub>12</sub> витамині) жетіспеуі және т. б. Қан оттегіне қанықпағандықтан, мүшелер мен ұлпаларға оттек жетіспейді. Зат алмасу бұзылады. Эритроциттердің мөлшері азайғанда қанның тұтқырлығы төмендеп, жүрек соғуы жиілейді. Қаназдықтан жүрекке көп күш түседі. Оны қан құю арқылы емдейді.
==Ақ қандылық==
[[Сурет:Symptoms of leukemia ru.png|thumb|150px]]
'''''Ақ қандылық''''' (лейкемия) лейкоциттердің тез көбейіп, қан ағынын толтырып жіберуден пайда болады ({{lang-el|leukas}} - ақ, {{lang-el|haima}} - қан). [[Лейкоцит|Лейкоциттер]]тер кеміктегі жілік майын ығыстырып, [[эритроцит|эритроциттердің]]тердің түзілуіне кедергі жасайды. Бұл ауруды [[рентген]] сәулесі, радиоактивті элементтермен емдейді.
==Қан кету кезінде көрсетілетін алғашқы жәрдем==
61-жол:
Шынығу-шынықтырудың да мәні зор. Шыныққан адамның жүрегі қандай жұмыс істесе де көпке дейін шаршамайды. Денесі де ширак, көңілі көтеріңкі болады. Жүректің бұлшықеттері қалыңдап, ырғақты жиырылады. Шынықпаған адам өлсіз, тез шаршайтын болады.<ref>Биология:Жалпы білім беретін мектептің 8-сыныбына арналған оқулық. Алматы: Атамұра, 2008. ISВN 9965-34-812-Х</ref>
 
==Дереккөздер==
 
==Пайдаланылған әдебиет==
<references/>
 
{{stub}}
{{wikify}}
 
[[Санат:Жүрек аурулары]]
 
 
{{stub}}