Рихард Штраус: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Штраус''' (''Strau'') Рихард (11.6.1864, Мюнхен қаласы– 8.9. 1949, Гармиш-Партенкирхен) – неміс композиторы әрі дирижер. Музыкашы отбасында туған. Композиция және теория бойынша Ф.В. Мейерден сабақ алған. Штраус Мейнинген қ-ндағы оркестр капелласында (1885), [[Мюнхен мен Веймар]] (1886 – 98), [[Берлин]] (1898 – 1918) және Венаның (1919 – 24) опера театрларында дирижерлік етті. Германиядағы фаш. төңкерістен кейін Берлин қ-ндағы Империялық музыка палатаның президенті (1933) болған, бірақ 1935 жылы бұл міндетінен босатылды. 1947 жылға дейін концерттік-дирижерлік қызмет атқарды; гастрольдік сапармен көптеген елдерде болды. Сахналық тырнақалды туындыларында ( мысалы , “Гунтрам” операсы, 1894; т.б.) [[Р.Вагнердің]] әсері байқалады. Кейіннен экспрессионизм мен жаңа классицизм ықпалында болған Штраус музыкада өз стилін қалыптастырды. Ш. 14 операның (“Саломея”, 1905; “Электра”, 1908; “Наксостегі Ариадна”, 1912), 4 симфонияның (“Альпі симфониясы”, 1915), “Италиядан” атты симф. фантазияның (1886), балеттердің (“Иосиф туралы аңыз”, 1914), 6 бағдарламалы симф. поэмалардың (“Дон Жуан”, 1888; [[“Макбет“]], 1889 – 90; “Тиль Уленшпигель”, 1895; “Батырдың өмірі”, 1898), фантаст. вариациялардың ([[“Дон Кихот”]], 1897), концерттердің, камералық аспаптық шығармалардың, хор мен әндердің авторы. [[А.Шопенгауэр]] мен [[Ф.Ницшенің]] философиясы Штраустың бірқатар музыка туындыларына (“Ажал мен айығу”, 1889; “Заратуштра осылай деген”, 1896) әсер етті. Ол [[Ф.Лист]] пен Г.Берлиоздың бағдарламалық симфонизмі дәстүрін, Вагнердің оркестрлік тәсілін және шығарм. принципін одан әрі дамытты. Штраустың симф. шығармалары бейнелі музыка тілімен әрі өткір бейнелеу тәсілімен ерекшеленеді. Штраус – опера және симф. дирижерлерінің аса көрнекті өкілдерінің бірі; Гейдельберг пен Мюнхен ун-тінің құрметті докт. (1902), Берлин қ-ндағы [[Өнер академиясының мүшесі]] (1909).