Қаратөбе ауданы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
37-жол:
'''Қаратөбе ауданы''' – облыстың оңтүстік шығысында орналасқан әкімшілік бөлік. Жерінің аумағы -10,0 мың км² Тұрғыны 21,1 мың адам (1999). Орталығы - Қаратөбе ауылы. Бүгінгі таңда тоғыз ауылдық округ, 29 елді мекеннен құралып, Атырау облысының Қызылқоға, Ақтөбе облысының Ойыл аудандармен шектесіп жатқан Қаратөбе ауданы алғаш рет аудан болып құрылып, іргесін қалағанына сексен жыл толатын 2008 жылдың 17 қаңтар күні ерекше күн болып есептеледі.
1931 жылы қазіргі аудан орталығы №30 ауыл болды. Осы орыннан «Қаратөбе», «Қаракөл» өңірінен «Тұщықара» және «Аққозы» совхоздары құрылған.
Аудан халықының негізін қазақтар құрайды (95,5%). Халықтың орташа тығызд. 1 км²-ге 2,1 адамнан келеді. Ірі елді мекендері: Қаратөбе (3,6 мың адам), Егіндікөл (1,8), Қоскөл (1,4), Қарақамыс (1,7), Қалдығайты (1,8). Аудан етті – сүтті мал, биязы жүнді және қаракөл қойын өсіруге және егін егуге бағытталған.А.ш-на жарамды жері 964,0 мың га, оның ішінде жыртылатын жері 44,7 мың га, шабындығы 92,7 мың га, жайылымы 826,0мың га-ға жуық, дәнді дақылы 63,4 мың га, көкөніс, қаратоп 0,1 мың га жерді құрайды. Аудандағы бұрынғы 7 кеңшар, 1 мал бордақылау бірлестігі 1997 жылдан 145 шаруа қожалығына, 14 өндірістік кооператив пен 9 серіктестікке біріктірілген. Оқу орындарынан 27 мектеп, оның ішінде 12 орта, 8 орталау, 7 бастауыш мектеп, 1 спорт мектебі, 2 саз мектебі; 1мұражай, 15 клуб, 8 мәдениет үйі, 24 кітапхана; емдеу мекемелерінен: орталық ауырухана мен емхана, 2 дәрігерлік емхана, кеңес беруші диагностикалық орталық, 17 фельдш.-акушерлік пункт бар. Аудан жерімен Орал-Ақтөбе, Орал - Қаратөбе автомобиль жолы өтеді. 1936 жылдан “Колхозшылар үні”; 1957 жылдан «Еңбек туы»; 2006 жылдан “Қаратөбе өңірі” атты аудандық газеті шығады. Қаратөбе топырағында қазақтың халық композиторы, әнші, ақын, күйші-домбырашы Мұхит Мерәліұлы; қазақтың алғашқы юрисі, демократ Бақытжан Қаратаев, ғалым академиктер Қажым Жұмалиев, Тілеужанов Мәтжан, Рахымжан Елешев, әнші-композиторлар Ғарифолла Құрманғалиев, Ескендір Хасанғалиев, ақын-жазушылар Берқайыр Аманшин, Құрманғазы Қараманұлы туып өскен.
Қазба байлығы: Ең мол байлығы –тұщы суы. Жер қойнауынан бор кені және құрылыс материалдары барланған. Ақбалшық, цемент, қиыршық құм, сланец (пісіп жетілмеген көмір), қиыршық және қатты тас. Шыңғыс, Бекет, Құбасай алқабынан мұнай мен газ орындары зерттелуде.
|