Ислам дініндегі діни лауазымдар мен атақтар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш clean up, replaced: «Маңғыстау»энциклопедиясы → Маңғыстау энциклопедиясы, Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер, Маңғыстау энцик using AWB |
|||
1-жол:
'''Діни лауазымдар мен атақтар''' - әрбір [[дін
== Ахун ==
'''Ахун'''<ref>
# [[18 ғ.|18 ғасырдың]] екінші жартысынан бастап [[қазақ]] даласында қолданылған діни лауазым. [[Орта Азия
# халықтың діни сауатын ашып, діни ғұрыптық қызметті атқаратын дін оқымыстысы, мұсылман ғұламасына берілетін атақ. Қазақ дәстүрлі қоғамында Ахун Алла разылығы үшін халықтың діни сұранысына лайықты қызмет атқарған, уағыз-насихат айтып, халыққа дін ақиқатын түсіндірген. Олар ауыл балаларының діни сауатын ашып, сондай-ақ шариғаттың шарттарын, құлшылық ғибадаттың жөн-жосығын үйреткен. Қоғам өміріндегі әр түрлі ''жиын-тойларда, жаназа, астарда'' діни ғұрыптық қызмет атқарған. Ахун әдетте белгілі бір діни ғұлама ұстаздардан, атақты медреселерден ілім алған оқымыстылар болған, халыққа діни ағартушылық қызмет жасағандықтан өзінің білімдерін үнемі жетілдіріп отырған<ref name="ReferenceA">Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1</ref>.
== Аятолла ==
* '''Аятолла'''<ref
ISBN 9965-32-491-3
== Дамолла ==
* '''Дамолла''' ([[Араб тілі|араб]]. - билеуші, мырза) — [[Ислам|Ислам дінін]] насихаттаушылардың, [[мешіт]] пен [[медресе]] оқытушыларының діни лауазымы. Дамолла Исламды насихаттауға сіңірген еңбегіне, діни білім дәрежесіне қарай діни қауымдастық сайлады. Қазақ аудандарында Кеңес үкіметі толық орнағанға дейін медресе ұстап, халыққа діни-рухани білім беріп, ұстаздық еткен Дамоллалар көп болған. Мысалы ел билеп, халыққа аса сыйлы болған, Кеңес үкіметінің жергілікті теріс саясатына қарсы қол бастап, қазіргі Қызылорда облысы, Қармақшы өңірінде көтеріліс басшысы болған Қазақстандағы белгілі, беделді соңғы Дамолланың бірі — [[Ақмырза|Ақмырза ишан]]. Ол соңына ''«Хадистер»'', сондай-ақ Исламның мәні, парыз-[[сүннет]]тері, әдет-әдеп, жолжорасы туралы таратылып жазылған қазақ тіліндегі ''«Түркі Иман»'' атты маңызы зор қолжазба мүра қалдырған білімдар, оқымысты адам болған.<ref>Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС,
33-жол:
* '''Фақиһ''' — (араб. - білімді) - дін заңгері, Құран сөзінің білгірі.
== Хазірет ==
* '''Хазірет''' (қазірет, әзірет) – [[Лауазым|діни лауазым]]. Жоғары дәрежелі дін иелеріне беріледі. [[Мұхаммед|Мұхаммед пайғамбардан]] {{сас}} кейінгі 4 халифаның бірі Әли қазаққа «Хазіреті Әли» деген атпен мәлім. Хазірет лауазымы аймақтық діни басқарма өкіліне де берілген<ref
== Хакім ==
* '''[[Хакім]], хаким''' — даулы мәселені шешетін тәуелсіз төреші.
39-жол:
* '''[[Шейх]]''' (араб.: شيخ) — қария, ақсақал, қарт адам; тайпаның, рудың, әулеттің ақсақалы; Арабиядағы тайпа басшысының лауазымы. Шейх атауы діни қайраткерлерге, діни пәндер білімпаздарына, сопылық бауырластықтар мен сауда-қолөнер серіктестігі басшыларына, ұстаздарға қатысты айтылатын құрметті атақ.
== Халифа ==
* '''[[Халифа]]''' — [[Мұхаммед|Аллаһ елшісінің]] {{сас}} орнын басушы, мұсылман қауымының бас несі және сопылық бауырластық негізін салушыға немесе басшының тікелей орынбасарына берілетін атақ.<ref
==Дереккөздер==
<references/>
{{Islam-stub}}▼
{{wikify}}
{{Суретсіз мақала}}
[[Санат:Ислам]]
[[Санат:Атақтар]]
▲{{Islam-stub}}
|