Флективтік тілдер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
шӨңдеу түйіні жоқ
ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB
1-жол:
'''Флективтік тілдер''' ([[Латын тілі|лат]] flexioиілу, бүгілу) [[Орыс тілі|орыс]] флективные языки — [[морфология|морфологиялық]]лық құрылысы бойынша топтастырылған дүниежүзілік тілдердін бір тобы. Оларға тән негізгі ерекшеліктер: ішкі флексияның болуы, дыбыстық зандылыққа сай дауысты және дауыссыздардың алмасып келуі. Бұлар арқылы бір сөздің әр түрлі формалары немесе түбірі бір әртүрлі сөздер жасалады.
* Мысалы: орыс. ломит, разламывает (о — а алмасуы); сон __ ілік септікте сна (о дыбысының жоғалуы); ар. кагаба (ол жазды) — kutiba (жазылды). Бұл сияқты өзгерістер тілдердің жалғамалы тілдерден ерекшелігін айқын көрсетеді. Флективтік тілдерге семит тілдері ([[Араб тілі|араб]], көнееврей, [[сомали]] т. б.) және үндіеуропалық тілдер ([[Орыс тілі|орыс]], [[Неміс тілі|неміс]], [[Литва тілі|литва]]. б.) жатады. К- Типологиялык, топтастыру.<ref> Тіл білімі терминдерінін түсіндірме сөздігі — Алматы.
 
"Сөздік-Словарь", 2005. ISBN 9965-409-88-9</ref>
Флективтік тілдер — әлем тілдерінің [[типология]]лық белгілеріне қарай топтасуының бір түрі. Флективті тілдерге үндіеуропа, семит-хамит тілдері жатады. Ф.[[Шлегель]] түбірдің болу, болмауына орай тілдерді флективті және аффиксациялы деп екіге бөлген. Ал А.[[Шлейхер Август|Шлейхер]] тілдерді 3 топқа бөліп зерттеп, флективті тілдердің екі типін (синтетик., аналитик.) көрсетеді.
 
[[Синтетикалық тілдер|Синтетик]] тип іштей екіге ажыратылады: 1) Ra — түбірлердің таза ішкі флексияға жататыны семит тілдері; 2) aRа — ішкі және сыртқы флексияның болуы, үндіеуропа және ежелгі тілдер жатқызылады.
 
[[Аналитикалық тілдер|Аналитик]] типке роман тобындағы тілдер мен ағылшын тілі жатады. Бұл тілдердің негізгі ерекшелігі — түбір флективтілігі мен жалғамалылық, көмекші сөздердің қосылуы. Америка ғалымы Э.Сепир тілдердің типологиясы туралы негізгі граммат. түсініктерді 4 топқа бөлген: 1) негіз туралы түсінік; 2) деривациялық; 3) нақтылы-реляциялық; 4) таза реляциялық түсінік. Флективті тілдердің өзіне тән белгілері сөз мағыналарының, тұлғаларының өзгеруі ішкі және сыртқы флексиялар арқылы жүзеге асады; бір аффикс бірнеше граммат. мағынада әр түрлі қызмет атқарады; бір граммат. мағына әр түрлі тұлғалармен беріледі; аффикстер (префикс, инфикс, суффикс) сөз басында, сөз ортасында, сөз соңында қолданылады.
== Сілтемелер ==
[[Қазақ Энциклопедиясы|"Қазақ Энциклопедиясы"]] 9 том
== Дереккөздер ==
== Пайдаланған әдебиет ==
<references/>
 
{{Stub}}
{{wikify}}
 
18-жол:
 
[[Санат:Лингвистикалық типология]]
 
 
{{Stub}}
 
[[eo:Lingva tipologio#Aglutinaj kaj fandaj lingvoj]]