Жарма дақылдары: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB
1-жол:
[[Сурет: Assorted grains.jpg|thumb|250px|Дән]]
 
'''Жарма'''
Жарманы дақыл тұқымдастарға жататын [[бидай]], [[арпа]], [[сұлы]], [[тары]], күріш, жүгері және қарақұмық дәнінен алады. Жарма ретінде бұршақ тұқымдастарлық ([[бұршақ]], [[фасоль]], жасымық, ірі бұршақ) дәндерін де пайдаланады.
 
==Тағамдық қасиеті==
Жарманың тағамдық қасиеті жоғары және жұғымды калориялы болады. Ол балалар мен ауруға шалдыққан адамдарды тамақтандыру үшін ерекше қажет. Бұлар углевод (крахмалдың) пен өсімдік белоктарының негізі болып табылады. Жармала аз мөлшерде витаминдер мен калий ([[кальций]], [[калий]], [[магний]], [[фосфор]], [[темір]]) тұздары болады. Жармалан ботқа, үзбе кеспе (клецки), котлет, құймақ, [[пудинг]], [[биточка]], запеканка т.б. тағамдар дайындайды. Жарманы шағындал супқа қосады және басқа тағамдарға пайдаланады. Сөкті, тарыны ақтал, қауызынан тазартыл алады. Тазаланған сөк арнайы өңде лген тары дәні — жоғары, бірінші және екінші сортқа бөлінеді. Сөк сіңімді болады әрі тез піседі. Сөктен кебіртек және қоймалжың ботқа, [[фарш]], запеканка т.б. тағамдар әзірлейді. Кейбір сөктің ашқылтым дәмі болады. Оны кетіру үшін тарыны қайнаған суға әбден жуады.
 
==Қарақұмық жармасы==
22-жол:
[[Сурет:Wheat in sack.jpg|150px|thumb|left|Бидай жармасы]]
Бидайдан манный, полтава және артек жармасы дайындалады. Манный жармас ын сапалы бидайдан дайындайды. Басқа жармамен салыстырғанда манный жармасыида [[клетчатка]] мөлшері аз болады (0,4%-тен аспайды). Осы қасиетіне байланысты диеталық және балалар тағамын дайындауға пайдалы. Манный жарманы сұйық тағамға себуге болады, одан қою тағам (ботқа, [[құймақ]], [[запеканка]], [[биточка]], [[котлет]]) және тәтті тағам (пудинг, суфле, мусс) дайындалады.<ref>Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9</ref>
 
 
 
 
 
 
== Полтава жармасы ==
Line 36 ⟶ 31:
== Жүгері жармасы ==
[[Сурет:Ab food 06.jpg|150px|thumb|right|Жүгері жармасы]]
Жүгері жармасын көбіне жүгерінің ақшыл және сұрғылт түсті сортының [[Кремний|кремнийлікремний]]лі, тіс тәрізді дәндерінен дайындайды. Үй аспазшылығының қажеті үшін жүгері жармасының бес түрлі нөмірі шығарылады. Бұлардан [[ботқа]], котлет т.б. дайындалады. Сонымен бірге үлпілдек дән алуға ірі жүгері жармасы, ал қытырлақ ''«түтікше»'' пісіруге жүгерінің ұсақ жармасын пайдаланады.
 
 
 
== Саго ==
[[Сурет:Sagu-06 081122-4153 sim.JPG|150px|thumb|left|Саго]]
Ең алғаш саго [[тропикалық елдер|тропикалық елдерден]]ден әкелінетін. Оны саго [[пальма|пальмасының]]сының дәнінен алынатын [[крахмал|крахмалдан]]дан дайындайтын. Қазір сагоны картоп пен жүгерінің крахмалынан алады. Басқа жармаға қарағанда саго құрамында белок аз болғанымен көмірсуларға бай болады. Сагоны супқа салады, ботқа, пудинг тағамдарымен қатар самсаның ішіне салып пісіреді.
 
==Дереккөздер==
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>
 
{{stub}}
{{wikify}}
 
[[Санат:Үй-тұрмысы]]
[[Санат:Тұрмыс]]
 
 
{{stub}}