Монохромат сәуле: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш →‎Дереккөздер: clean up, replaced: Пайдаланған әдебиеттер → Дереккөздер using AWB
1-жол:
'''Монохромат сәуле''' (грекше ''монo'' және ''chroma'' – түс) – белгілі бір және тұрақты жиіліктегі электрмагниттік сәуле. “''Монохромат сәуле''” термині жарық [[|толқын|толқындары]] жиілігіндегі айырмашылықты адам көзінің түстің өзгешелігі ретінде қабылдауына байланысты шыққан. Дегенмен 0,4 – 0,7 мкм интервалда жататын көрінетін диапазондағы элетр-магниттық толқындардың өзінің табиғаты жағынан басқа диапазондағы ([[инфрақызыл]], [[ультракүлгін]], [[рентгендік]], т.б.) көзге ешқандай түс сезімін туғызбайтын элетр-магниттық толқындардан айырмашылығы жоқ. [[Максвелл]] теңдеулеріне негізделген элетр-магниттық сәуленің теориясы кез келген Монохромат сәулені шексіз ұзақ уақыт бойы амплитудасы мен жиілігі өзгермейтін гармониялы тербеліс ретінде сипаттайды. Элетр-магниттық сәуленің жазық монохромат толқыны кеңістіктің кез келген нүктесінде параметрлері өзгермейтін және уақытқа байланысты бұлардың өзгеру заңы белгілі толық когеренттік өрістің мысалына жатады. Бірақ сәуле шығару процестері әрқашан уақыт бойынша шектелген, сондықтан да “''монохромат сәуле''” ұғымы идеалдандыру болып есептеледі: ал шындығында нағыз Монохромат сәуле табиғитта кездеспейді. Нағыз табиғи элетр-магниттық сәуле әдетте [[амплитуда]]лары, [[жиілік]]тері, [[фаза]]лары, [[поляризация]]сы және таралу бағыты кездейсоқ өзгеретін монохромат толқындардың қайсыбір жиынтығынан тұрады. Бақыланатын сәуленің жиіліктері жататын интервал неғұрлым тар болса, соғұрлым оның монохроматтық дәрежесі жоғары болады. [[Спектр]]лік интервалы жіңішке, жуық түрде бір жиілікпен (немесе толқын ұзындығымен) сипаттауға болатын сәуле, әдетте Монохромат сәуле деп саналады. Жиіліктердің жіңішке интервалы реал сәуледен [[монохроматор]] деп аталатын прибор көмегімен бөлініп алынады. Монохроматтық дәрежесі жоғары сәулені [[лазер]]дің кейбір түрлері (сәулелерінің спектрлік интервалының ені 10–6 Е-ге жетеді, яғни ат. спектрлік сызықтарының енінен әлдеқайда жіңішке) шығарады.<ref>Қазақша энциклопедия 6 том 27 бет.</ref>
 
== Дереккөздердаун ==
== Дереккөздер ==
<references/>