Аттика: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''А́ттика''' ({{lang-grc|ἡ Ἀττική}}, сөзбе-сөз «жағажайдағы ел») — Орталық [[Грекия|Грекияның]]ның оңтүстік - шығыс облысы, [[Балқан түбегі|Балқан түбегі]] мен Архипелаг арасындағы жалғастырып тұрған көпір. Аумағы шамамен 2200 км², солтүстігінде [[Беотия|Беотиямен]]мен, батысында - [[Мегара|Мегарамен]]мен, оңтүстігі мен шығысында теңізбен үласып жатыр.

Аттиканың көп бөлігін [[әк тас]] пен [[мәрмәр]]дан түзілген қыраттар алып жатыр. Қазіргі уақытта өсімдігі аз, ашық жерлер болып келеді. Тек [[Киферон]] мен [[Парнас]]тың жоғары бөліктері және [[Пентеликон]]ның солтүстік - батыс баурайларында ғана [[қарағай|қарағай]] және [[шырша|шыршалы]]лы ормандар өседі. Барлық тау жүйесінінің негізі ретінде Киферон (қазір Элатея, шыршалы қыраттар деп аталады; ең биік нүктесі теңіз деңгейінен 1411 м). Киферонның негізгі бұйраты Аттиканың Виотиядан бөліп тұр; Аттика Мегарадан оңтүстікке қарай бағытталған және Керата (мүйіздер) деп аталатын тармақтары арқылы бөлінеді; Киферонның оңтүстік-шығыс сілемдеріне 1413 м биік Парнас (қазір Оцея) қосылып жатыр. Оның солтүстік - шығыс тармақтары қазіргі кезде басқа атауға ие (Белетци, Армени, Мавровуно, Цастаны, Ставрокораки, Котрони) облыстың шығыс шеткейіне дейін созылып, Аттиканың бұл бөлігінде нағыз таулы елді түзеді (ежелгілердің Диакриясы мен Эпакриясы). Парнастың оңтүстік тарамына теңіз деңгейінен біршама төмен жатқан және оңтүстік бөлігінде теңізге шығып, [[Саламин]] аралына қарама-қарсы орналасқан Эгалеоста Коридаллос (қазір Скараманта) деп аталады. Афины мен Элевзиса жазықтықтарын қосатын шатқал бөлетін орталығында Пэкилион деп аталады.

Елді мекеннің топырағы айтарлықтай өңкей жеңіл, біршама жұқалтау қабатты [бидай|[бидай]] өсіруге жарамсыз, [[арпа|арпа]] мен [[жүзім]] өсіруге онша қолайлы емес, бірақ [[зәйтүн ағашы|зәйтүн ағашы]] мен [[інжір|інжірді]]ді өсіруге ыңғайлы тастақ әк тасты болып келеді. Сондықтан зәйтүн ағашы мен інжір ежелден осы уақытқа дейін елдің негізгі өнімдері және экспортқа шығарылатын бірден-бір тауары.

Тарихқа дейінгі дәуірдеге пеласгиялық элементтер мен кейіннен Афиныда әрдайым тұратын шет елдіктерді санамағанда елдің халқы ежелде [[Ионийлықтар|ионий тайпасы]]на жатады. Жергілікті тұрғындар өздерін автохондар, яғни байырғы тұрғындар деп атады, өйткені олардың ата тегі жергілікті топырақтан пайда болды және бағзы заманнан бері жер солардың қол астында болды. Ионикалық халықтар секілді, Аттика тұрғындар төрт атаға дейін немесе классқа (филдер) бөлінді: [[гелеонттар|гелеонттар]] (асыл тұқымды), [[гоплиттер|гоплиттер]] (жауынгерлер), [[эгикорейлер|эгикорейлер]] (малшылар, жалпы мағынада және жеке түрде ешкілерді) және [[ергадейлер|ергадейлер]] (егіншілер). Аңыз бойынш елде байырғы уақыттан бері 12 дербес қалалар мен қауымдар бірлестігі болған. Олар кейінгі кездері болған Кекропия (кейіннен [[Афины]]), [[Элевзис]], [[Декелея]] и [[Афидна]] (соңғы екеуі елдің солтүстік бөлігінде), [[Браурон]] (шығыс жағажайдың аралығында), [[Торикос]] (шығыс жағажайдың қиыр оңтүстік бөлігінде), [[Китерос]] (орналасу жері белгісіз), [[Сфетос]] және [[Кефисия]], Марафон жазықтығындағы [[Эпакрия]] (солтүстік таулы мекен), [[Тетраполис]] (төрт қаланың бірлестігі) және Афины жазықтығының қиыр оңтүстігіндегі [[Тетракомия]] (төрт ауылдың бірлестігі) секілді кейбір елді мекендердің бірлестігі. Аңыз бойынша осы 12 қауым [[Тесей|Тесеймен]]мен бірге біртұтас саяси тұтастықты құрды. Оның астанасы ретінде Афины болды.