Уикипедия

Дизентерия: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Тарихын шолу
Жаңарақ өңдеме →
Content deleted Content added
VisualWikitext
Жаңа бетте: Дизентерия Дизентерия-антропонозды бактериальды ауру. Жұғу механизмі фекальді-...
 
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
Дизентерия-антропонозды бактериальды ауру. Жұғу механизмі фекальді-оральді. Клиникалық картинасы комплитикалық синдроммен және жалпы интоксикациялық синдроммен белгіленеді.
Дизентерия
 
Дизентерия-антропонозды бактериальды ауру. Жұғу механизмі фекальді-оральді. Клиникалық картинасы комплитикалық синдроммен және жалпы интоксикациялық синдроммен белгіленеді.
Этиологиясы: қоздырғышы Shigella туысына жатады. Shigella 4 тобы (А,В,С,Д) және 4 түрі ажыратылады:
* - Sh. dysenteria
* - Sh.flexneri
* - Sh.boydi
* - Sh.sonnei
* Sh.sonnei-ден басқа түрлері бірнеше сероварианттардан құралады. Шигеллада О және К антигендері бар. Олар эндотоксионнен тұрады, ал Sh. dysenteria, Sh.flexneri, Sh.sonnei экзотоксин өндіреді. Энтеро-нейро және цитотоксикалық белсенділігін иеленеді. Антибактериальді препараттарға полирезистенті және сыртқы ортаға төзімді.
[[File:Dysentery Art.IWMARTLD6038.jpg|thumb|398x398px|'''Дизентериямен ауратын науқас !!!''']]
Эпидемиологиясы: Барлық жерде таралымды.
Эпидемиологиясы:
Инфекция көздері:-жедел және созылмалы дизентериямен ауыратындар
 
- транзиторлы бактерия тасымалдаушы
Барлық жерде таралымды.
Көбінесе эпидемиологиялық қауіптілікті өкпе ауруымен ауыратындар төндіреді. Осылардың ішінде ең қауіптісі қоғамдық орында тамақтанатын жұмысшылар.
 
Инфекция көздері:-жедел және созылмалы дизентериямен ауыратындар - транзиторлы бактерия тасымалдаушы Көбінесе эпидемиологиялық қауіптілікті өкпе ауруымен ауыратындар төндіреді. Осылардың ішінде ең қауіптісі қоғамдық орында тамақтанатын жұмысшылар.
 
Берілу жолы: су, тамақ, тұрмыстық қатынас арқылы беріледі. Көбінесе жазда немесе жаз-күз айында ауырады. Сезімталдық-жоғары болады.
 
Иммунитет: 1-2 жыл мезгілінде спецификалық түрде болады.
 
Патогенезі: Шигелла асқазанға түскенен кейін ашы және тоқ ішеке өтеді. Тоқ ішекте олар колоноцитке өтіп, сол жерде көбейіп өледі де эндотоксин босап жергілікті әсер көрсетеді. Sh.dysenteriae (Григорьева-Шига) дизентерияларынан басқасына бактериемия тән емес. Токсин әсер ету кезінде күрделі процесстер пайда болады. Олар: ащы ішектің функцияларының бұзылуы (асқорыту, сіңу, моторлы-эвакуаторлы). Сондай-ақ алмасу процестер (белок алмасуы), дәрумендердің және гемостаз жүйесінің бұзылуы. Аурудың дамуында басты рольді организм сенсибилизациясы ойнайды (г.з.т.) Дизентерияның дамуына макроорганизм және қорғаушы факторлар маңызды мағына береді.
Патогенезі:
Патологиялық анатомиясы: патоморфологиялық өзгерістер дизентерия кезінде тоқ ішектің дистальді бөлімінде көрінеді. Қабынудың келесі түрлері кездесуі мүмкін:
 
- катаральді
Шигелла асқазанға түскенен кейін ашы және тоқ ішеке өтеді. Тоқ ішекте олар колоноцитке өтіп, сол жерде көбейіп өледі де эндотоксин босап жергілікті әсер көрсетеді. Sh.dysenteriae (Григорьева-Шига) дизентерияларынан басқасына бактериемия тән емес. Токсин әсер ету кезінде күрделі процесстер пайда болады. Олар: ащы ішектің функцияларының бұзылуы (асқорыту, сіңу, моторлы-эвакуаторлы). Сондай-ақ алмасу процестер (белок алмасуы), дәрумендердің және гемостаз жүйесінің бұзылуы. Аурудың дамуында басты рольді организм сенсибилизациясы ойнайды (г.з.т.) Дизентерияның дамуына макроорганизм және қорғаушы факторлар маңызды мағына береді.
- катаральді-эрозиялы
 
- катаральді-геморрагиялық
Патологиялық анатомиясы: п
- ойық-жаралы
 
- фибринозды
атоморфологиялық өзгерістер дизентерия кезінде тоқ ішектің дистальді бөлімінде көрінеді. Қабынудың келесі түрлері кездесуі мүмкін:
Клиникасы. Дизентерияның клиникалық жіктелуі:
* катаральді
1.Жедел дизентерия ұзақтығы 3 айға дейін (ауырлау ағымы, егер 3-4 аптаға дейін сауығу кезеңі болмаса).
* катаральді-эрозиялы
- колитикалық формасы (жеңіл, орташа ауырлықта, ауыр)
* катаральді-геморрагиялық
- гастроэнтероколиттік формасы (жеңіл, орташа ауырлықта, ауыр)
* ойық-жаралы
2. Созылмалы дизентерия ұзақтығы 3 айдан 2 жылға дейін
* фибринозды
- қайталану формасы (рецидивирующие)
 
- үзіліссіз формасы (непрерывное)
== Клиникасы. ==
3. Бактерия тасымалдаушы формасы (транзиторлы)
Дизентерияның клиникалық жіктелуі:
Инкубациялық кезеңі бірнеше сағаттан (6-12 сағат) 7 күнге дейін тербелісте болды. Орташа есеппен 2-3 күн. Дизентерия клиникасында екі синдром ажыратылады:
# .Жедел дизентерия ұзақтығы 3 айға дейін (ауырлау ағымы, егер 3-4 аптаға дейін сауығу кезеңі болмаса).- колитикалық формасы (жеңіл, орташа ауырлықта, ауыр) - гастроэнтероколиттік формасы (жеңіл, орташа ауырлықта, ауыр)
- колитикалық
# Созылмалы дизентерия ұзақтығы 3 айдан 2 жылға дейін - қайталану формасы (рецидивирующие) - үзіліссіз формасы (непрерывное)
- - жалпы интоксикациялық
# Бактерия тасымалдаушы формасы (транзиторлы) Инкубациялық кезеңі бірнеше сағаттан (6-12 сағат) 7 күнге дейін тербелісте болды. Орташа есеппен 2-3 күн. Дизентерия клиникасында екі синдром ажыратылады:
Басталуы жедел, кейінен жиі колитикалық синдром көрінеді.
 
- іште толғақ тәрізді ауырсыну (сол жақ мықын аймағында)
# колитикалық
- жиі сұйық нәжіс (3-5-тен тәулігіне 20 рет). Нәжіс массасының
# - жалпы интоксикациялық Басталуы жедел, кейінен жиі колитикалық синдром көрінеді.іште толғақ тәрізді ауырсыну (сол жақ мықын аймағында) жиі сұйық нәжіс (3-5-тен тәулігіне 20 рет). Нәжіс массасының мөлшерінің азаюынан шырышты және қан аралас болады. Нәжіс түрі «ректальді плевка» тәрізді болады.Жалпы интоксикация синдромы кейінірек пайда болады (2-3 сағаттан кейін).дене қызуы жоғарлайды (қалтыраумен немесе қалтыраусыз)әлсіздік, бас ауруы, лоқсу, құсу, тәбеті төмендейді.Интоксикация синдромы аурудың 2-3 күнінде көрінеді аурудың жақсы болжамды ағымында сауығу 2-4 аптада басталады ауырлау ағымында сауығу аурулардың 0,5-10% басталуы мүмкін. Гастроэнтероколитикалық формаға тән: қысқа инкубациялық кезең (6-8 сағат) жедел басталуы жалпы интоксикация симптомы және гастроэнтерит болуымен. Колит белгілері аурудың 2-3 күнінде қосылады. Жиірек сусыздану синдромы дамиды алиментарлы жолмен жұғуын қармайды Дизентерияның созылмалы ағымы аурулардың 2-5% кездеседі. Созылмалы дизентерияның қайталану ағымында клиникалық ремиссия болады, ал үзіліссіз ағымында ол болмайды. Ал бактерия тасымалдаушы (транзиторлы) туралы айтуға болады мынандай жағдайда:егер шигелланың капрокультурасы бөлінсе егер ағымның 3 айында бөлінген копрокультурада диарея болмаса егер қанның серологиялық зерттеуде теріс қорытынды болса егер патоморфологиялық өзгерісте
мөлшерінің азаюынан шырышты және қан аралас болады. Нәжіс түрі «ректальді плевка» тәрізді болады.
 
Жалпы интоксикация синдромы кейінірек пайда болады (2-3 сағаттан кейін).
== Асқынулары: ==
- дене қызуы жоғарлайды (қалтыраумен немесе қалтыраусыз)
* - инфекция-токсикалық шок
- әлсіздік, бас ауруы, лоқсу, құсу, тәбеті төмендейді
* гепатоволемиялық шок
Интоксикация синдромы аурудың 2-3 күнінде көрінеді
* аралас шок
- аурудың жақсы болжамды ағымында сауығу 2-4 аптада басталады
* ішектен қан кету
- ауырлау ағымында сауығу аурулардың 0,5-10% басталуы мүмкін.
* перитонит (перфорациялық ойық жара кезінде)
Гастроэнтероколитикалық формаға тән:
* инвагинация
- қысқа инкубациялық кезең (6-8 сағат)
* тік ішекке түсу
- жедел басталуы жалпы интоксикация симптомы және гастроэнтерит болуымен. Колит белгілері аурудың 2-3 күнінде қосылады.
* артқы өту жолының жарылуы
- жиірек сусыздану синдромы дамиды
 
- алиментарлы жолмен жұғуын қармайды
=== Дизентерияны шығыны: ===
Дизентерияның созылмалы ағымы аурулардың 2-5% кездеседі. Созылмалы дизентерияның қайталану ағымында клиникалық ремиссия болады, ал үзіліссіз ағымында ол болмайды.
- сауығу (көптеген аурулардың негізгі шығымы)созылмалы формаға өтуі (2-5% ауруларда) постдизентериялық колит ішек дисбактериозы
Ал бактерия тасымалдаушы (транзиторлы) туралы айтуға болады мынандай жағдайда:
 
- егер шигелланың капрокультурасы бөлінсе
== Диагностика: ==
- егер ағымның 3 айында бөлінген копрокультурада диарея болмаса
дизентерия диагнозы мынаған негізделеді: клиникалық негізге эпидемиологиялық негізге арнайы зертханалық негіздерге .Арнайы диагностикалық әдістер:
- егер қанның серологиялық зерттеуде теріс қорытынды болса
# бактериологиялық зерттеу (нәжістің, құсық массанының)
- егер патоморфологиялық өзгерісте
# серологиялық реакция (РНГА)
Асқынулары: - инфекция-токсикалық шок
# аллергиялық сынама
- гепатоволемиялық шок
# Арнайы емес әдістер:
- аралас шок
 
- ішектен қан кету
# капрограмма
- перитонит (перфорациялық ойық жара кезінде)
# ректороманоскопия
- инвагинация
 
- тік ішекке түсу
== Салыстырмалы диагностикасы: ==
- артқы өту жолының жарылуы
# тамақтық токсикоинфекция
Дизентерияны шығыны:- сауығу (көптеген аурулардың негізгі шығымы)
# сальмонеллез
- созылмалы формаға өтуі (2-5% ауруларда)
# холера
- постдизентериялық колит
# амебиаз
- ішек дисбактериозы
# иерсиниозбен және басқа ауруларымен (диарея бұзылуы кезінде).
Диагностика: дизентерия диагнозы мынаған негізделеді:
 
- клиникалық негізге
== Емдеуі: ==
- эпидемиологиялық негізге
Дизентерия емдеуі стационарлы және үйде болады. Госпитализация клинико-эпидемиологиялық байланысты жэүргізіледі. Емдеу:- диета
- арнайы зертханалық негіздерге
 
Арнайы диагностикалық әдістер:
Режим ауыр ағымына байланысты Этиотропты препараттар (фуразолидон, неваграмон, метациклин, ципрофлоксоцин) жеңіл түрінде күніне 2-3 рет, орташа және ауыр ағымында 5-7 күн.Патогенетикалық терапия интоксикациялық синдром негізінде жүргізеді дезинтоксикациялық терапия, регидратациялық терапия ,дегидратация кезінде, негізгі белгілерде қолданылады: организмнің иммундық реактивтігін жоғарлаттын препарат (метилурация) ферменттер (креон, фестал) эубиотики (бифидум бактерин, лактобактерин) физиолечение симптоматикалық заттар Профилактикасы: дизентерия кезінде профилактика жүргізіледі: жалпы санитарлы-гигиеналық талаптар берілу жолына байланысты жүргізу
- бактериологиялық зерттеу (нәжістің, құсық массанының)
 
- серологиялық реакция (РНГА)
== Пайдаланған әдебиеттер ==
- аллергиялық сынама
http://whqlibdoc.who.int/publications/2005/9241592330.pdf
Арнайы емес әдістер:
 
- капрограмма
http://www.infectology.ru/nosology/infectious/bacteriosis/disenteria.aspx
- ректороманоскопия
 
Салыстырмалы диагностикасы:
http://www.diagnos.ru/diseases/infec/disenteria
- тамақтық токсикоинфекция
- сальмонеллез
- холера
- амебиаз
- иерсиниозбен және басқа ауруларымен (диарея бұзылуы кезінде).
Емдеуі: Дизентерия емдеуі стационарлы және үйде болады. Госпитализация клинико-эпидемиологиялық байланысты жэүргізіледі.
Емдеу:- диета
Режим ауыр ағымына байланысты
Этиотропты препараттар (фуразолидон, неваграмон, метациклин, ципрофлоксоцин) жеңіл түрінде күніне 2-3 рет, орташа және ауыр ағымында 5-7 күн.
- патогенетикалық терапия интоксикациялық синдром негізінде жүргізеді
- дезинтоксикациялық терапия
- регидратациялық терапия –дегидратация кезінде
- негізгі белгілерде қолданылады: организмнің иммундық реактивтігін жоғарлаттын препарат (метилурация)
- ферменттер (креон, фестал)
- эубиотики (бифидум бактерин, лактобактерин)
- физиолечение
- симптоматикалық заттар
Профилактикасы: дизентерия кезінде профилактика жүргізіледі: жалпы санитарлы-гигиеналық талаптар берілу жолына байланысты жүргізу
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Дизентерия» бетінен алынған