Зоогеография: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш Bot: Migrating 26 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q599991 (translate me)
ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB
1-жол:
'''Зоогеография''' ''([[грек тілі|грекше]]: zoon - жануар және география)'' – Жер шарындағы жануарлар дүниесінің таралуы мен орналасу заңдылықтарын зерттейтін ғылым; [[биогеография|биогеографияның]]ның бөлімі.
 
Зоогеография ғылымының негізі 18 ғасырда қаланды. Құрлықтағы организмдерді зоогеографиялық тұрғыда жіктеуді [[Северцов Николай Алексеевич | Н.А.Северцов]] пен [[Мензбир | М.А.Мензбир]] [[экология|экологиялық]]лық және тарихи тұрғыдан қарастырған. Құрлықтағы зоогеографиялық аудандастыруда [[Гептнер Владимир Георгиевич | В.Гептнердің]] жүйесі негізге алынды. Оның 2 варианты бар. Қазақстан фаунасын зоогеографиялық аудандастыру екіншісіне жатады. Бұл жіктелім бойынша құрлық жануарлары 8 облысқа бөлінеді:
# [[Жаңа Зеландия;]]
# [[Австралия]];
9-жол:
# [[Мадагаскар]];
# [[Үнді-Малай]];
# [[Голарктика]].
 
[[Қазақстан]] [[Голарктика]] облысы, [[Палеоарктика]] тармағының [[Орталық Азия]] провинциясына кіреді.
 
Әр облыстың өзіне тән жануарлар дүниесі бар. Қазақстанды зоогеографиялық аудандарға жіктегенде И.А.Долгушин республика жерін мұндағы құстардың таралуына қарай, ал А.Л.Афанасьев сүтқоректілердің орналасуына қарай бөлді. Мұхиттар мен теңіздердің [[фауна|фаунасын]]сын аудандастыру ағылшын ғалымы Э.Форбстың, неміс ғалымы А.Ортманның еңбектерінде сипатталады.
 
Жануарларды зоогеографиялық аудандастырудың сирек кездесетін жануарлар мен тұз хайуанаттарын қорғауды ұйымдастыруда (мысылы, қорық, қорықша ұйымдастыру) маңызы зор. Қазақстанда зоогеографиялық ғылыми-зерттеу жұмыстарымен Зоология институты айналысады.
 
Зоогеография<ref> Қазақ тілі термиңдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: "Мекгеп" баспасы, 2007. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6</ref>— қазіргі кездегі және өткен замандардагы жануарлар мен олардың қауымдастықтарының ([[зооценоз|зооценоздарының]]дарының) географиялық таралу заңдылықтарын зерттейтін биогеографияның саласы; осы таралуды, сондай-ак экологиялық топтардың географиялық таралуын анықтайтың қазіргі және тарихи факторлар мен заңдылықтарды зерттейді. Зоогеографияның негізгі әдістерінің бірі — картаға түсіру.
 
Зоогеографияны
24-жол:
* аймақтық зоогеография,
* экологиялық зоогеография,
* зооценологиялық зоогеография деп бөледі.
 
''Ареалогиялық зоогеография'' — жануарлар түрлерінің, туыстарының және басқа [[таксон|таксондарының ]]дарының таралу атыраптарын;
 
''Тарихи-фауналық зоогеография'' — өткен геологиялык дәуірлермеп байланысты фауна мен оның тарихын зерттейді;
 
''Аймақтық зоогеография'' — Жер шарын әр түрлі типтегі фауналық аймаққа (патшалық, тараптық, тарапшалық) аудандаумен шүғылданады;
 
''Экологиялық зоогеография'' — жануарлардың тіршілік жағдайлары-на (абиоталық, биоталық, антропогендік) байланысты таралуын қарастырады;
 
''Зооценологиялық зоогеография'' — зооценоздарды, олардың құрылымын, құрамына енетін жануарлардың сандық және сапалық өзара қатынастарын зерттейді.
 
==Дереккөздер==
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>
*[[Қазақ энциклопедиясы]], 4-том
 
{{stub}}
{{wikify}}
 
{{Суретсіз мақала}}
 
[[Санат:Биология]]
[[Санат:География]]
[[Санат:Сөздік]]
[[Санат:Геодезия]]
 
 
{{stub}}