Экологиялық пирамида: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB
1-жол:
[[Сурет:EcoPyramid.png|thumb|400px|right|Экологиялық пирамидa]]
'''Экологиялық пирамидалар''' (''Экологические пирамиды'') — экожүйедегі [[продуценттер]], [[консументтер]] (бірінші және екінші реттік) және [[редуценттер]] арасындағы олардың [[масса|массасымен]]сымен өрнектелген арақатынас (санмен өрнектелуі — [[Элтон сандары|Элтон сандарының]]ның [[пирамида|пирамидасы]]сы, құрамындағы [[энергия|энергияға]]ға қатысты — [[энергия|энергиялар]]лар [[пирамида|пирамидасы]]сы). [[Сандар пирамидасы]] немесе [[дарақтар|дарақтардың]]дың қоректік деңгейлер бойынша бөлінуі мынадай факторларға байланысты:
1) Кез келген экожүйеде ұсақ [[жануарлар]] саны жағынан ірі жануарлардан басым болады және тезірек көбейеді;
2) Жыртқыштардың әр түріне оңтайлы көлемді жемтіктер азық болады.
 
[[Биомасса]] пирамидасы экожүйедегі коректік қарым-қатынасты сипаттайды. Бұл пирамиданың нысаны сан [[пирамида|пирамидасының]]сының нысанына ұқсас үш бұрышты болады. Тұтынушылардың [[биомасса|биомассасы]]сы [[продуцент||продуценттердің]]тердің [[биомасса||биомассасына]]сына қарағанда екі еседей аз. [[Биомасса пирамидасы]] биомассалардың азаюын, ал [[энергия]] пирамидасы [[фитобиомасса
|фитобиомассалардың]] азаюына байланысты [[энергия|энергияның]]ның төмендеуін көрсетеді. Продуценттер [[фотосинтез]] процесінің нәтижесінде жалпы биоөнімнің — [[фитомасса|фитомассаның]]ның негізгі мөлшерін жасайды. [[Өсімдік|Өсімдіктердің]]тердің өзінде заттек алмасу процесіне, яғни [[метаболизм|метаболизмге]]ге бастапқы түзілген фитомассаның 40%-ы жұмсалады. [[Өсімдік|Өсімдіктерді]]терді қоректік заттек ретінде бірінші қоректік деңгейдегі [[өсімдік]] коректі [[жануарлар]] [[фитофаг|фитофагтар]]тар немесе тұтынушылар пайдаланады. [[Фитофаг|Фитофагтарды]]тарды әрі қарай жыртқыштар пайдаланады.<ref> Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі:Экология және табиғат қорғау/ Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдаламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов.
– Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5 </ref>
 
==Тағы қара:==
12-жол:
* [[Экологиялық Апат аймақтары]]
* [[Экологиялық атластар]]
* [[Экологиялық болжау ]]
* [[Экологиялық валюнтаризм]]
* [[Экологиялық диверсификация]]
73-жол:
*[[Экологиялық экономика]]
*[[Экологиялық–геоморфологиялық карта]]
==Дереккөздер==
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>
 
{{Stub}}
{{wikify}}
 
[[Санат:Экология]]
[[Санат:Табиғат қорғау]]
 
 
{{Stub}}
 
[[af:Ekologiese piramide]]
Line 88 ⟶ 91:
[[id:Piramida energi]]
[[ja:生態ピラミッド]]
[[kk:Биомасса пирамидасы]]
[[nl:Voedselpiramide]]
[[no:Næringspyramide]]