|
* ''C. f. orientoeuropeas''<ref name="Milishnikov" />
}}
'''Құндыз'''<ref name="andy">{{cite book | author= Kitchener, Andrew | url = | title=Beavers | year=2001 | isbn= 187358055X | page= 144 }}</ref> ({{lang-la|Castor fiber}}) — [[кеміргіштер]] отрядының терісі бағалы [[аң]]. Тіршілігінің көбі [[су|суда]]да өтетіндіктен дене пішіні соған бейімделген. Денесі ұршықша жұмырланып келген, басы біршама кішілеу, мойны айқын байқалмайды; түксіз жалпақтау келген денесінің артқы бөлігі ескектәрізді құйрыққа жалғасады. Аяқтары қысқа. Артқы аяқтарының башайлары арасы жүзу жарғағымен көмкерілген. Тырнағы өткір, артқы аяғының екінші башайы айыр сияқты (жүнін қасу үшін қажет). Жүні тығыз, [[су]] өтпейді, қара қоңыр не қара. Құндыз [[Еуропа]], [[Азия]] және [[Солтүстік Америка|Солтүстік Америкада]]да таралған. [[Қазақстан|Қазақстанда]]да [[Жайық]], [[Сырдария]], [[Іле]], [[Шу]] өзендерінде, [[Бұқтырма бөгені|Бұқтырма бөгенінде]]нде кездеседі. 19 ғасырдың соңында құндызды есепсіз аулау Қазақстанда оның жойылу қаупіне әкеліп соқтырды. Тек [[1963]] жылы құндызды көршілес [[Ресей|Ресейдің]]дің [[Орынбор]] облысынан [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақстан облысының]]ның аумағына келе бастады. [[Жайық өзені|Жайық өзенінің]]нің бойындағы [[көл|көлдерге]]дерге кең тарап, саны көбейді. Олар [[Ақтөбе облысы|Ақтөбе облысының]]ның [[Тентекқара]], Үлкен және Кіші [[Қобда өзен|Қобда өзендеріне]]деріне де қоныс аударды. Олар көбінесе тұщы суларды мекендейді. Құндыз аузы [[су]] астында болатын, түбі су деңгейінен жоғары, биіктігі 2,5 м, ұзындығы 12 м күрке жасайды. Жыныстық жағынан 2,5 – 3 жаста жетіледі. [[Қаңтар]] – [[ақпан]] айларында ұйығып, бір айдан соң кұнайлары (3 – 5) дүниеге келеді. Олар тез өседі. Құндыз [[шөп]], [[үйеңкі]], [[терек]], [[қайың]], [[қамыс]] жапырағын жейді, [[балық]], [[су тышқаны]], [[су құстары]], [[моллюскалар|моллюскалармен]]мен қоректенеді. Құндыз – терісі бағалы аң. Құндыздан парфюмерияда қолданылатын «құндыз жұпары» алынады (жүнінің жоғарғы кабатының астында жұпар иіс шығаратын қылшықтары болады.<ref name="test">Қазақстан Энциклопедиясы</ref>
==Пайдаланылған әдебиетДереккөздер</span>==
<references/>
{{wikify}}
[[Санат:Құндыздар]]
|
