Химиялық элементтердің периодтық жүйесі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш clean up, replaced: Пайдаланылған әдебиет → Дереккөздер using AWB |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
[[Сурет:Sankt Petersburg Dmitri Iwanowitsch Mendelejew.jpg|thumb|[[Санкт-Петербург]]тегі Д. И. Менделеевке арналған ескерткіш]]
[[Сурет:Дмитрий Иванович Менделеев 8.jpg|нобай|Дмитрий Иванович Менделеев]]
'''Химиялық элементтердің периодтық жүйесі''' ('''Менделеев кестесі''') — Элементтердің әртүрлі қасиеттерінің [[атом ядросы]] зарядына тәуелділігін белгілейтін [[химиялық элементтер]]дің жіктелу реті. Жүйе әйгілі орыс химигі [[Менделеев|Д. И. Менделеевтің]] [[1869]] жылы ашқан [[периодтық заң]]ының графикалық түрде бейнеленуі болып табылады. Оның бастапқы нұсқасын Д. И. Менделеев 1869-1871 жылдары шығарған еді және бұл нұсқасында элементтердің қасиеттерінің олардың атомдық салмағына (қазіргіше, [[атомдық масса]]сына) тәуелділігін қөрсеткен еді. Периодтық жүйені суреттеудің (аналитикалық қисық сызықтар, кестелер, геометриялық фигуралар, және т.с.с) барлығы бірнеше жүздеген (В. М. Потапов, Г. Н. Хомченко «Химия», М. 1982 (26-бет) кітабында 400-ден астам деп айтылады) нұсқасы ұсынылған. Жүйенің қазіргі кездегі нұсқасында элементтерді екіөлшемді кестеге жинақтау қарастырылады. Мұндағы әрбір бағана (периодтық жүйенің тобы) негізгі физико-химиялық қасиеттерді анықтаса, қатарлар периодтық жүйенің периодын құрайды және белгілі мөлшерде бір-біріне ұқсас боп келеді.
Периодтық жүйенің бірнеше түрі бар. Қазіргі кездегі периодтық жүйеде барлық элементтер рет бойынша нөмірленген. Элементтердің нөмерін реттік немесе атомдық өмер деп атайды.
| |||