Шай: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш clean up, replaced: Әзербайжан → Әзірбайжан using AWB |
ш →Шайдың құрамы: clean up, replaced: Қазақ Энциклопедиясы, 9 том → «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – using AWB |
||
6-жол:
Осы екі Шайдың табиғи гибриді [[цейлон]] Шайы да екінші топқа жатады. Шайдың бұл екі түрі де Жер шарының тропиктік және субтропиктік аймақтарында өсіріледі. [[ТМД]] елдерінен [[Әзірбайжан]], [[Грузия]], [[Ресей]]дің [[Краснодар]] өлкесі және [[Грекия]] жерлерінде [[қытай]] Шайының негізінде Шайдың бірнеше жаңа сұрыптары алынған. Мыс., [[Грузия]] шайы, [[Краснодар]] шайы, т.б. Қолдан өсірілетін Шайсұрыптарының биікт. (жинауы оңай болуы үшін) 2 — 3 м-ден аспайды. Жапон Шайы — бұтағы қалың аласа бұта. Шайдың негізгі тамыры 2 — 3 м тереңдікке кетеді, гүлі хош иісті, ақ немесе қызғылт, аталығы 200-ден астам, жемісі — қорапша, 1 — 5 тұқымды, майлы, піскенде қақырап ашылады. Ш. алғаш рет 4 — 5 жылдан соң, содан кейін жыл сайын гүлдеп, жеміс береді, бунақденелілер арқылы айқас тозаңданады. Ол 100 жылға жуық тіршілік етіп, 70 жылдай өнім береді.
==Шайдың құрамы==
Шайдың құрамында [[танин]], [[кофеин]], [[теобромин]], [[фир майы]], [[витамин]]дер ([[Р]],[[С]], [[В]], [[В2]], [[РР]]), [[пигмент]], т.б. заттар болады. Шай шөл басады, көздің көруін жақсартады, жүйке жүйесіне әсер етеді, қан тамырларын кеңейтеді, бүйрек қызметін жақсартады, еңбек қабілеттілігі мен ой қызметін арттырады.<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ
<gallery>
| |||