'''Жебір''' (Thymus) – [[еріндігүлділер тұқымдасы|еріндігүлділер тұқымдасына]]на жататын хош иісті шала [[бұта]]. [[Еуразия]] және [[Солтүстік Африка|Солтүстік Африканың]]ның қоңыржай белдеулерінде кездесетін 150-дей (кейбір мәліметтерде 400-ге жуық) түрі белгілі. [[Қазақстан|Қазақстанның]]ның [[дала|далалы]]лы, жазық жерлерінде, қиыршықтасты тау бөктерлерінде өсетін 27 түрі бар. Көбірек тарағандары: [[кәдімгі жебір]] (Th. vulgarіs), [[маршал жебірі]] (Th. marschallіanus) және [[қызғылт жебір]] (Th. roseus). Биіктігі 1 – 25 см. Сабағы түп жағынан сүректеніп қатайып кеткен. Жапырағы бүтін жиекті, сағақты, кейде сағақсыз. Ұсақ, қызғылт, күлгін кейде ақ түсті гүлдері [[шоғырбас гүлшоғы|шоғырбас гүлшоғырын]]рын құрайды. Гүлдері [[қос жынысты]], аталығы – 4, аналығы – біреу, тостағанша жапырағы да, күлте жапырақшасы да – бесеу. Мамыр – тамыз айларында гүлдеп, маусым – қыркүйекте жеміс береді. Жемісі – жаңғақша. Жебірдің құрамында [[эфир майы]] көп. Одан алынатын [[тимол]] медицинада, парфюмерияда және тамақ өнеркәсібінде қолданылады.
