Адольф Гитлер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
71-жол:
 
'''Адольф Гитлер''' ({{lang-de|Adolf Hitler}} {{IPA|[ˈaːdɔlf ˈhɪtlɐ]}}; ([[1889]] ж. [[сәуірдің 20]] — [[1945]] ж. [[сәуірдің 30]]) — [[Үшінші рейх]] [[Тоталитаризм|тоталитарлық]] [[диктатура]]сының негізін қалаушы, ұлттық-социализмнің орталық тұлғасы, неміс ұлттық-социалисттік жұмысшы партиясының көсемі ([[1921]]—[[1945]]), [[Үшінші рейх|Германия]] рейхсканцлері ([[1933]]—[[1945]]), Германия [[фюрер]]і (1934—1945), [[Екінші дүниежүзілік соғыс]]та [[Германия]] қарулы күштерінің бас қолбасшысы ([[1941 жыл]]дың [[19 желтоқсан]]ынан).
== Өмірі ==
 
Адольф Гитлер [[1889 жыл]]дың [[20 сәуір]]інде қазіргі [[Австрия]] елінің Браунау ам Инн жерінде дүниеге келген. Әкесі — кеден қызметкері Алойс Гитлер ({{lang-de|Alois Hitler}}) анасы -- Клара Пөлцель ({{lang-de|Clara Pölzel}}). [[1903 жыл]]ы әкесі, [[1907 жыл]]ы анасы дүниеден өтеді. [[1905 жыл]]ы мектепті аяқтамай тастап кетеді. Кейін Гитлер Австрияның астанасы, [[Вена]] қаласына қоныс аударады. [[1913 жыл]]ы Германияның [[МюньхенМюнхен]] қаласына көшеді.
 
Гитлер Австриядан шыққан неміс [[саясаткер]]і әрі [[диктатор]]ы болды. Ол [[1933]] – [[1945 жыл]]дар аралығында [[канцлер]] болып билік етеді. Сондай-ақ, [[1921 жыл]]дан бастап НСДАП партиясының басшысы және нацистік Германияның көсемі болып та саналады. Канцлер болып тұрған шағында өзін неміс Рейхының ең жоғарғы қолбасшысы, лидері деп санады.
== Саясаты. Мансабы ==
Гитлердің билігі тұсында елдегі ұлттық социалистер ({{lang-de|Nationalsozialisten}}) [[Үшінші рейх|III Неміс Райхының]] диктатурасын орнатты. Ұлттық социалистер билікке келгеннен бастап басқа партияларға шектеу қойылып, қысым жасалды. Кейбірін өздігінен жойылып кетуге дейінгі халге жеткізді.
Гитлердің саясатына қарсы келгендерді қудалап, [[Концлагер]]лерге жер аударып жіберді. Тіпті, жазалаудың шектен шыққаны сонша, адамдарды өлтіруге дейін барды. Еуропалық Иудейлерді қырғынға ұшыратқан осы Гитлердің нацистік, фашистік саясаты мен оның жақтаушылары еді. Холакауст кезінде жазықсыз иудейлер өлтірілді. Олар үшін басқа этникалық топтар мен басқа діннің өкілдерінің көк тиындық құны болмады. Ақырында Екінші Дүниежүзілік Соғыстың отын тұтатты. Соның салдарынан Германияның көп бөлігі мен Еуропаның біраз бөлігі қирады, бүлінді. [[Екінші Дүниежүзілікдүниежүзілік СоғыстаСоғыс]]та өлген 55 миллион адамның 6 миллионы еуропалық Иудейлер, 30 миллионы Славиян халқының өкілдері болды.
 
Гитлердің жиырма бес жасына дейін атқарған немесе атап айтарлықтай іс-әрекеті болмаған. 25 жылдық өмірінде мамандыққа қатысты білімі болмаған, әлеуметтік және қоғамдық өмірде де белсенді болмаған. Алайда, аздаған жылдар арасында немістердің еліне барып елбілігін қолына алып, диктатор болады. Сасатқа келген кезіндегі ол жайлы мәліметтер құпия болатын. Ол өзінің қарсыластарына айтқан сөзінде: ''Сіздер менің қайдан келгенімді және қандай отбасынан шыққанымды білуге тиісті емессіздер'' -- деп айтқан екен.
Майн Кампф ({{lang-de|Mein Kampf}}) еңбегінде бұрынғы өмірінің нацистік түсінікте қалыптасқан мықты тұлға болуға өзін-өзі тәрбиелегенін айтады.
== Өмірінің соңы. Қайтыс болуы==
 
Адольф Гитлер өмірінің соңына дейін христиан дінінің католиктік бағытын ұстанған. Оныңең сенімді адамдарының бірі Альберт Шпеер Гитлердің шіркеулерге деген көзқарасының оң болмағанын айтады. Әр түрлі ортада әр түрлі ой білдірген. Шіркеулерді халықты ұстап отыратын күшті элемент деп те қарастырған.
 
Гитлер [[1930 жылданжыл]]дан бастап вегетариан болған. Ол жайлы оның өмірін зерттеген адамдар да бірауыздан келіседі.
1933 жылдан бастап Гитлер өзінің қалауы бойынша көшелер мен орталық алаңдарды өзінің атымен атай бастайды. Кез-келген елдімекендер мен қалаларда Гитлердің атымен аталатын көше және алаңдар болды. Ол әсіресе, өзіне ұнамайтын адамдардың атына ие көшелер мен алаңдарды өзгертті. Біраздан соң НСДАП партиясы елдегі жаңа көше мен алаңдарға Гитлердің саясатын қолдаған тұлғалардың есімін беру туралы заң шығарды. Партияның жастар қанатын ''Гитлер жастары'' деп өзгертті. Сондай-ақ, стадиондар, мектептер, қалашықтар Гилердің атымен немесе Гитлердің қарамағында екендігін білдіретін атаулармен аталды.
 
Адольф Гитлердің ''Wolf''(қасқыр) деген лақап аты болған. Өзі басшылық еткен майдандар мен әскери орталықтарды осы Қасқыр атауына қатысты атаулармен атаған. Гитлердің жақын бір қызметтесінің кішкене баласы ''Onkel Wolf'' (Қасқыр көке (аға)) деп атаған. Атының өзі көне неміс тіліндегі ''adal'' және ''wolf'' деген екі сөздің туындысы екен.
 
[[1945 жылыжыл]]ы [[30 сәуірдесәуір]]де [[Берлин]] қаласындағы бункерінде өзіне-өзі қол жұмсап мерт болады. Гитлер паркионсон ауруымен ауыратын. Гитлер талантты суретші болған.
== Қызықты мәліметтер ==
*Адольф Гитлердің ''Wolf'' (қасқыр) деген лақап аты болған. Өзі басшылық еткен майдандар мен әскери орталықтарды осы Қасқыр атауына қатысты атаулармен атаған. Гитлердің жақын бір қызметтесінің кішкене баласы ''Onkel Wolf'' (Қасқыр көке (аға)) деп атаған. Атының өзі көне неміс тіліндегі ''adal'' және ''wolf'' деген екі сөздің туындысы екен.
*Гитлер [[паркионсон]] ауруымен ауыратын.
*Гитлер талантты суретші болған.
== Дереккөздер ==
<references/>