Иммунды жүйе: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер, –Алматы → – Алматы, Алматы, Ана тілі → Алматы, «Ана тілі» баспасы, 1993. ISBN → using AWB
1-жол:
'''Иммунды жүйе''' — барлық [[лимфоид|лимфоидты]]ты [[ағза|ағзалар]]лар мен организмдегі торшалар жинағы. Ерекше иммундық қорғаныс механизмдеріне жауапты. Иммунды жүйе сүйектік [[қызыл кемігі]], [[лимфа безі]], [[айыршық безі (тимус)]], [[кұстардық фабрицнев қапшығы]], [[көкбауыр]], сондай-ақ тыныс алу және ас қорыту жолдарындағы топталған лимфоидты тканьдар кіреді. Иммунды жүйе ең басты мүшесінің қызметін әртүрлі [[лимфоцит|лимфоциттердің]]тердің субпоппуляциялары және лимфоциттердің кейбір тармақтары атқарады, олар [[макрофаг|макрофагтармен]]тармен қосылып, иммунологиялық жауаптың негізі — антиденелер түзу және сезімталдығы күшейтілген лимфоциттердің жиналуын қамтамасыз етеді, ал бұлар бөтен [[антиген|антигендерді]]дерді таниды, қорытады және жояды.
 
''Кемік майы'' кабырғаларда, омыртқаларда, [[жілік|жіліктердің]]тердің шеміршекті ұштарында және т. б. сүйектерде кездеседі. Ол ағзада өмір бойы сақталады да, одан үнемі қан жасушалары түзіліп отырады. Ересек адамның сүйектерінде кемік майының мөлшері шамамен 2,5-3 кг. Кемік майы екі түрлі. Оның біріншісі - қысқа және жалпақ сүйектердің кемікті қуыстарындағы қызыл түсті кемік майы. Екіншісі - түтік пішінді сүйектердің (жіліктердің) ішкі қуысындағы сарытүсті жілік майы.
''Иммундық жүйенің шеткі мушелері''не - [[бадамша бездер]], [[лимфа түйіндері]], [[көкбауыр]], [[соқырішек]] және т. б. жатады. Жұтқыншақтың сілемейлі қабығында 6 бадамша без шоғырланған. Оларды жұтқыншақ [[лимфа сақинасы]] деп те атайды. Ол арада жұп таңдай, жұп түтікті, сыңар жұтқыншақ және сыңар тіл, бадамша бездері орналаскан. Бұл бадамша бездер ағзаға тамақпен түскен зиянды микробтарды жоюға қатысады. Лимфа түйіндері көбіне ірі қантамырлардың маңында болады. Адам ағзасында 460-қа жуық лимфа түйіндері бар. Олар шоғырланып жатады.
12-жол:
жай заттардың зиянды әсеріне қарсы туру қабілеттілігін
қамтамасыз етеді, қызметі қалпынан өзгергенде адам ауруларға
тез ұшырайды.
 
Иммунитет - ағзаның жұқпалы ауруларға қарсы тұру, бөтен
24-жол:
қорғаныш реакциялары қалыптасады.
Іштен туа біткен иммунитет бөтен заттың немесе бөлшектің түріне
ерекшелігін көрсетпейді.
 
Іштен туа біткен иммунитеттің негізгі жасушалары:
41-жол:
ағзаның бөгде заттар мен бөлшектерге қарсы тұру қабілеттілігін күшейтеді;
 
ағзанын генетикалық тұрақтылығын сақтайды;
 
ағзаны жұқпа аурулардан қорғайды, қатерлі ісіктердің түзілуін бақылайды;
 
ауыстырып отырғызған мүшеге қарсы ағзаның жауабын қалыптастырады;
52-жол:
Иммундық жүйенің қасиеттері:
 
жоғары ерекшелігі, бөгде қосылыстар мен бөтен микроорганизмдерге қарсы ерекше реакцияларды қалыптастырады.
 
2. ағзаның өзінің қосылысын танып, бөтен заттан айыру қабілеттілігі.
62-жол:
Антигенмен организм қайта кездескенде иммундық жүйенің
реакцияларының жылдамдығы және тиімділігі жоғары болады,
антиденелердің деңгейі тез жоғарылайды.
 
Антигендердің ең бірінші акцепторлары ретінде лимфоциттер қызмет
69-жол:
Иммундық жүйе мүшелері:
орталық иммундық жүйе мүшелері: тимус (айырша без), сүйек кемігі;
перифериялық иммундық жүйе мүшелері: көкбауыр, лимфа түйіндері, әр түрлі ішкі мүшелердегі лимфоидті ұлпа жиынтықтары.
 
Сүйек кемігі – бағана жасушалар түзілетін мүше.
Бағана жасушалар иммундық жүйе жасушаларының, оның ішінде
лимфоциттердің негізгі көзі.
 
Тимус – Т-лимфоцитер дамиды, жіктеледі және жетіледі.
 
Көкбауыр – қанағымына түскен бөгет ақуыздар, бұзылған формалық
элементтер, микроорганизмдер үшін күшті фильтр ретінде қызмет
атқарады.
 
Лимфа түйіндері – лимфоциттер түзілетін шеткі қантүзу мүшесі.
91-жол:
бағана жасушалар,
тромбоциттер,
басқа жасушалары, мысалы ұлпа жасушалары.
 
Барлық жасушаларының тегі – плюропотентті
бағана жасушалары.
 
<ref> Вирусология, иммунология, генетика, молекулалық биология. Орысша-қазақша сөздік. –Алматы– Алматы, «Ана тілі» баспасы, 1993. жыл. ISBN 5-630-0283-X</ref>
<ref>Әлімқұлова Р., Сәтімбеков Р. Ә 55 Биология: Жалпы білім беретін мектептің 8-сыныбына арналған оқулық. - 2-басылымы, өңделген, толықтырылған. - Алматы: Атамұра, 2008. - 320 бет. ISBN 9965-34-812-Х</ref>
<ref> Р.Ұ. Бейсембаева. Медициналық және ветеринарлық биотехнология. Оқу құралы. - Алматы, 2009. 200 бет </ref>
==Дереккөздер==
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>
 
{{Суретсіз мақала}}
[[Санат: Медицина]]
[[Санат: Вирусология]]
[[Санат: Иммунология]]
[[Санат: Генетика]]
[[Санат: Молекулалық биология]]
 
{{Stub}}
{{wikify}}
 
[[Санат: Медицина]]
[[Санат: Вирусология]]
[[Санат: Иммунология]]
[[Санат: Генетика]]
[[Санат: Молекулалық биология]]
 
 
{{Stub}}
 
{{Link FA|ca}}