Анизотропия: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш →‎Дереккөздер: clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB
ш clean up, replaced: салалык ғылыми түсіндірме сөздігі → салалық ғылыми түсіндірме сөздігі, "Мектеп" баспасы" → "Мектеп" баспасы (2) using AWB
 
1-жол:
'''Анизотроптық ''' ({{lang-grc|ἄνισος}} — тең емес и τρόπος — қасиет) — дененің барлық немесе бірқатар физикалық қасиеттерінің әр бағытта әр түрлі болуы. Бір текті қасиеті бар заттың бір бағыттағы барлық нүктелерінің физикалық қасиеттері бірдей болады. Мысалы, кристалдық денелердің жылулық ұлғаю коэффициенті, механикалық, электрлік және оптикалық қасиеттері әр бағытта әр түрлі болғанымен, белгілі бір осьтің бойында тұрақты келеді. Бір жақты пішінсіздену салдарынан (созу, сығу, ығыстыру т.б.) заттың жеке бөліктерінде анизотроптық қасиет пайда болады. Кейде бір заттың өзі бір физикалық шамаға қатысты изотроптық, ал екіншісіне қатысты анизотроптық қасиет көрсетеді. Мысалы, кубтық жүйедегі кристалдардың барлық бағытындағы сыну көрсеткіші бірдей, ал қырларының өсу жылдамдығы әр түрлі болады. Кристалдардың бойлас бағыттарда
ұқсас қасиеттерді, ал өзге бағыттарда мүлдем өзгеше қасиеттерді иемдену қабілеті.
<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалыксалалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология/Жалпы редакциясын басқарған — түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Қүсайынов — Алматы: "Мектеп" баспасы" Ж А Қ , 2003. — 248 бет.
ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
</ref>
Анизотропия — [[Тау жынысы|таужыныстар]] мен [[минерал]]дардың физикалық қасиеттерді әр түрлі бағытта түрліше иемденуі<ref>Рахимбекова З.М. Материалдар механикасы терминдерінің ағылшынша-орысша-қазақша түсіндірме сөздігі ISBN 9965-769-67-2</ref>; бір өсімдіктің әртүрлі мүшелерінің сыртқы орта факторлары бірдей әсер еткенде олардың кеңістікте әрқилы бағытта болуы. Мысалы: өркеннің ұшы жарыққа бағытталып, ал жапырақтары сәуле бағытына перпендикуляр орналасады.<ref name="name">Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3</ref>
 
Қат-қабат [[Тау жыныстары|тау жыныстардың]] немесе құрылымы әркелкі болып келетін таужыныстардың көршілес қабаттары не олардың минерал түйіршіктері әр түрлі физикалық қасиеттермен сипатталған жағдайда, мұндай таужыныстар анизотропия заңдылығына тәуелді.Бұл қасиет таужынысқұрушы [[минерал]]дардың [[кристалдық тор]]лары ерекшеліктерінен туындайды.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология/Жалпы редакциясын басқарған — түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов — Алматы: "Мектеп" баспасы" Ж А Қ , 2003. — 248 бет. ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2</ref>
 
==Дереккөздер==