'''Афоризм''' - қысқа сөзбен түйінделген тиянақты, бейнелі [[ой]]. Әуезов ғылыми және әдеби-көркем шығармашылық еңбегінде Афоризмге үлкен мән беріп, оны жинауға ерекше көңіл бөледі. Ол ертедегі [[би]]лер, [[шешен]]дер, ел арасындағы көнекөз қариялар немесе әлем әдебиетінің белгілі майталмандары айтқан Афоризм сөздерді жадында сақтаған,<ref>Қазақ тілі. Энциклопедия. Алматы: Қазақстан Республикасы Білім, мәдениет және денсаулық сақтау министрлігі, Қазақстан даму институты, 1998 ж.жыл, 509 бет. ISBN 5-7667-2616-3</ref> қажеттілерін хатқа түсіріп алып отырған. Солардың бірқатары [[баспасөз]] бетінде, жазушының 20 томдық шығармалар жинағында ''«[[Есте болар сөздер]]»'' деген тақырыппен жарияланды, енді біразы жазушының [[мұрағат]]ында сақтаулы. Әуезов афоризмді жинаумен қатар, оның жанрлық сипаты, көркемдік-эстетикалық ерекшеліктері, сөз өнерінің өзге жанрының поэтикалық жүйесінде пайдаланылуы мен атқаратын көркемдік қызметі туралы да маңызды байымдаулар жасаған. Афоризмнің, оның басты [[поэтика]]лық қасиеттерінің ақындар айтысында, шешендік өнерде пайдаланылу жолдары мен олардың көркемдік-эстетикалық қызметі жазушының бірнеше зерттеу мақалаларында көрсетілген. ''«[[Абай Құнанбаев|Абай (Ибраһим) Құнанбаев]] (1845-1904)»'' атты [[монография]]сында ''«бір-екі өлең жолының бойына сыйған тұжырымды көркем сөз Абайда көбінесе афоризм боп қалыптасқанын»'' айта келіп, Афоризмнің өр түрлі жайлардан «''түйіп айтқан нақыл, ақыл, терең ойлар»'' екенін атап көрсетеді.<ref>Мұхтар Әуезов энциклопедиясы — Алматы, «Атамұра» баспасы, 2011 жыл. ISBN 978-601-282-175-8</ref>
