Абылай хан даңғылы (Алматы): Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
ш clean up, replaced: Адматы → Алматы using AWB
1-жол:
[[Image:Абылайхан ескеркіші.jpg|thumb|Абылайхан даңғылындағы Абылайхан ескерткіші]]
 
'''Абылай хан даңғылы''' - [[Алматы қаласы]]ндағы орталық көшелердің бірі. Даңғыл қаланың [[Алмалы ауданы|Алмалы]] және [[Жетісу ауданы|Жетісу аудандарында]] орналасқан. Ол солтүстіктен оңтүстікке қарай [[Райымбек батыр даңғылы (Алматы)|Райымбек батыр даңғылы]]нан төменірек орналасқан [[Алматы-2 теміржол бекеті]]нен басталып [[Абай даңғылы]]нда орналасқан [[Ұлттық кітапхана]] ғимаратына барып тіреледі. Даңғылдың ұзындығы - 4200 метр. Алматы қаласы әкімінің 23.10.1991 күнгі № 15/398 шешімімен даңғылға қазақтың ұлы ханы, мемлекет қайраткері [[Абылай хан|Абылай ханның]]ның есімі берілген. Даңғыл екі бағытты жол болып есептеледі.
 
== Тарихы ==
Абылай хан даңғылы бұрын Коммунистік проспект деп аталды. Ал оның алдында Вокзал, Сталин және Старокладбищенская деп аталатын. Даңғыл 1935-37 жылдары көшенің батыс жағында үш халық комиссариатының ғимараттары салынған кезден пайда бола бастады. Алматы қаласы астана болған кезеңде даңғыл бойында ҚазССР Үкімет үйі, Қазақстан КП Алматы обкомы, Халық депутатттары Советінің облыстық және қалалық атқару комитеттері, Денсаулық сақтау, Ет және сүт өнеркәсібі, Сауда, Қаржы Ауылшаруашылық министрліктері, Қазақстан Жазушылар одағы, ҚазТАГ, ҚазССР халықтық бақылау комитеті, Орыс драма театры, Алматы рестораны, Астаналық гастраномы орналасқан болатын. Бұрынғы Үкімет үйінің солтүстік жағындағы әскери-ревкомның үйі болған жерде мемориалды ескерткіг белгі қойылған, мұнда 1918 жылдың 3 наурызына қараған түнде Верныйда Совет үкіметі орнағаны жарияланған болатын<ref> ["Алматы" энциклопедиялық анықтама, Алматы қаласы, "Қазақ Совет энциклопедиясының" Бас редакциясы, Бас редактор - М.Қ.Қозыбаев, 1983 жыл] </ref>.
== Ескерткіштер ==
Абылай хан даңғылы қаланың орталығында орналасқандықтан оның бойында көптеген өнер ордалары және архитектуралық ескерткіш ретінде танылған ғимараттар орналасқан.
 
'''Тарихи ғимараттар'''
19-жол:
# Ю.Лермонтов атындағы орыс драма театры
# Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы
# Парк
 
'''Ескерткіштер:'''
# [[Абылай хан ескерткіші]] (Мүсінші:[[Баймағамбетов Сұлтан Біржанұлы|С.Баймағамбетов]], [[Ералиев|С.Ералиев]], 2000 жылы);
# [[Амангелді Иманов ескерткіші]] (1947 жылы Мүсінші: [[Сарыджа|Х.Б. Сарыджа]]) орнатылған.<ref> Алматы көшелері. Анықтамалық энциклопедия. – АдматыАлматы: “ИП Волошин” баспасы, 2009. ISBN 978-601-7157-18-0</ref>
 
 
==== Абылай даңғылында орналасқан мекемелер тізімі ====
 
 
== Дереккөздер ==